Zeytin ve zeytinyağında doğal olarak bulunan biyoaktif bileşikler ve fizyolojik etkileri

• Published in: Gıda Vol. 33; no. 6; pp. 297 - 302
• Main Authors: KONUŞKAN, Dilşat Bozdoğan, ALTAN, Ali
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Gıda Teknolojisi Derneği 2008
• Subjects: antioksidanlar; antioxidants; Bitkisel Ürün Üretimi; carotenoids; chlorophyll; Crop Produce; fosfolipit; karotenoidler; klorofil; olive oil; olives; phospholipids; polifenoller; polyphenols; skualen; squalene; sterol; sterols; tocopherols; tokoferol; zeytin; zeytinyağı
• ISSN: 1300-3070

Akdeniz beslenme modelinde yer alan gıdalar; özellikle sağlıklı beslenmedeki rolü ve sağlık üzerindeki önemli fizyolojik
etkilerinden dolayı son yıllarda kapsamlı bir şekilde araştırılmaktadır. Zeytin ve naturel zeytinyağı da Akdeniz beslenme
modelinin önemli bileşenlerinden olup, insan sağlığını olumlu yönde etkileyen bir çok yararlı bileşik içermektedir. Biyoaktif
bileşikler de denilen bu bileşiklerin başlıcaları; polifenoller, tokoferoller (E vitamini), fosfolipidler, karotenoidler, klorofiller,
steroller ve skualen'dir. Zeytinde doğal olarak bulunan bu bileşiklerin büyük bir kısmı, tamamen fiziksel yollarla elde edilen
yağına da geçmektedir. Yapılan bazı çalışmalarda, özellikle zeytin ve zeytinyağının fazla tüketildiği Akdeniz ülkelerinde yaşayan
insanlarda, koroner kalp-damar hastalıklarına ve bazı kanser tiplerine yakalanma oranının düşük olduğu belirtilmiştir.
Bunun nedeninin ise; zeytin ve zeytinyağında bulunan antioksidan özellikteki biyoaktif bileşenlerden kaynaklandığı bildirilmiştir.
Bu bildiri; zeytin ve zeytinyağında doğal olarak bulunan antioksidan özellikteki biyoaktif bileşikler ve bu bileşiklerin insanlar
üzerindeki fizyolojik etkilerini içermektedir.
Foods in the Mediterranean diet have been investigated recently especially for their role in human nutrition
and their strong physiological effects on human health. Olive and virgin olive oil are main components of the Mediterranean
diet and they contain many useful compounds for human health. Most important of these compounds, which can also be called
as bioactive compounds, are polyphenols, tocopherols, phospholipids, carotenoids, chlorophylls, sterols and squalen. A
significant proportion of these compounds, which naturally exist in olive, can be found in olive oil extracted by psychical means.
It has been stated in some studies that there is a lower incidence rate of coronary heart disease and some types of cancer
among people in Mediterranean Countries where olive and olive oil consumption is high. Bioactive compounds which have
antioxidant characteristic are put forward as main reasons for this lower incidence rate. In this study, antioxidant bioactive
compounds which naturally exist in olive and olive oil and their effects on human are investigated.