Van Gölü havzasında 2006 - 2008 yılları arasında yabani kuşlarda yaralanma ve kırık olgularının tedavileri

• Published in: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi Vol. 20; no. 2; pp. 7 - 12
• Main Authors: ÖZKAN, Cumali, GENÇCELEP, Musa, KARASU, Abdullah, DURMUŞ, Atilla, AKGÜL, Yakup, ASLAN, Loğman, ADIZEL, Özdemir
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Yüzüncü Yıl Üniversitesi 2009
• Subjects: Diğer Yabanıl Hayat Hastalıkları; fractures; geriyedönük çalışma; Hayvanların Bulaşıcı Olmayan Hastalıkları ve Yaralanmaları; kırıklar; Non-communicable Disease and Injuries of Animals; Other Wildlife Diseases; retrospective studies; tedavi; therapy; Turkey; Türkiye; Van Gölü; Van Lake; wild animals; wild birds; yabani hayvanlar; yabani kuşlar
• ISSN: 1017-8422

Bu çalışma ile 2006-2008 yılları arasında Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Cerrahi Kliniğine yaralanma ve kırık şikayeti ile getirilen yabani kuşların tedavileri ve alınan sonuçların değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın materyalini 4 Puhu (Bubo bubo), 4 Flamingo (Phoenicopterus ruber), 4 Kaya Kartalı (Aquila chrysaetos,) 3 Kızıl Şahin (Buteo rufinus), 3 Çamurcun (Anas cerecca), 2 Kızıl Çaylak (Milvus milvus), 1 Kuzgun (Coracias garrulus), 1 Atmaca (Accipiter nisus), 1 Ötücü kuğu (Cygnus cygnus), 1 Kara Çaylak (Milvus migrans), 1 Kaya Güvercini (Columba livia), 1 İbibik (Upupa epops) olmak üzere toplam 26 yabani kuş oluşturmuştur. Kuşların klinik ve radyolojik muayeneleri sonucunda 14 olguda yara, 6 olguda açık kırık, 6 olguda ise kapalı kırık olduğu belirlenmiştir. Genel durumu kötü ve açık kırık bulunan 6 kuşa tedavi uygulanmadı. Diğer 20 kuşa yapılan tedaviler sonucunda, 16' sının iyileştiği, 4 kuşun ise yapılan tedavilere cevap vermediği ve öldüğü belirlendi. İyileşen kuşlardan 14 tanesi doğal yaşam alanlarına geri bırakıldı. Uçma yeteneğini kaybeden ve doğal ortama bırakılamayan 2 yabani kuş ise istek üzerine hayvan severlere verildi. Çalışma sonucunda, yabani kuşlarda görülen yaralanma ve kırık olgularının başlıca nedenlerinin ateşli silahlar olduğu, kırık olgularının en çok kanatlarda şekillendiği, yabani kuşlarda yara ve kırık olgularında kuşlara ilk yardım uygulanmasının ve en kısa sürede müdahale edilmesinin tedavide başarı oranını artıracağı belirlendi. Ayrıca soyu tükenmekte olan çok sayıda yabani kuşu barındıran bölgemize, yabani kuşların tedavi ve rehabilitasyon merkezinin kurulması ve halkın bilinçlendirilmesi ile doğal hayatın korunmasına büyük katkı sağlanacağı kanaatine varıldı.
The aim of this study was to evaluate the treatments of fracture and wound of wild birds brought to Surgery Department of Animal Hospital, Veterinary Faculty, Yuzuncu Yıl University between 2006 and 2008. A total of 26 wild birds were evaluated. These birds were as follows; 4 eagle owl (Bubo bubo), 4 flamingo (Phoenicopterus ruber), 4 rock eagle (Aquila chrysaetos), 3 red falcon (Buteo rufinus), 3 Teal (Anas cerecca), 2 red kite (Milvus milvus), 1 raven (Coracias garrulus), 1 sparrow hawk (Accipiter nisus), 1 voice swan (Cygnus cygnus), 1 black kite (Milvus migrans), 1 rock pigeon (Columba livia), 1 hoopoe (Upupa epops). At clinical and radiological examination; 14 cases were just injury, 6 cases were both injury and fracture, and 6 cases were just fracture. Six birds were not treated because general conditions were bad, they had injury and open fractures so they had very low survival rate. Out of remaining 20 birds, sixteen birds healed after treatment. Remain 4 birds are not responded to treatment and died. 14 treated birds returned back to wildlife. Two treated birds were given to animal lover because they lost their flying ability. It was observed that major cause of injury was gun shoot and major fractures were on wing in wild birds in the study. It was thought that use of first-aid to injured and fractured birds and bringing animals to veterinarian as soon as possible may improve the success of treatment, and establishing a wild bird treatment and rehabilitation center into region where shelters many extincting wild birds may have great impact on protecting natural life.