Büyüklere masallar : Fantastik filmler ve gündelik yaşamda büyünün yeniden keşfi

• Published in: İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi no. 27; pp. 77 - 98
• Main Author: ŞEŞEN, Elif
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi 2008
• Subjects: Büyü; Büyülenme; Capitalism; Cultural Imperialism; Enchantment; Everyday Life; Fantastic Cinema; Fantastik Sinema; Film Endüstrisi; Film Industry; Günlük Yaşam; Ideology; İdeoloji; Kapitalizm; Kitle İletişim Araçları; Kitle Kültürü; Kültür Emperyalizmi; Magic; Mass Culture; Mass Media; Modern Society; Modern Toplum; Movie; Popular Culture; Popüler Kültür; Rasyonelleştirme; Rationalization; Sanat; Sinema Filmi; Sociology; Sosyoloji
• ISSN: 1302-146X

Modern çağın en önemli serbest zaman etkinliklerinden biri olan sinema, bir taraft an kültürel ve ekonomik
emperyalizm araçlarından biri olarak işleyen büyük bir endüstri, bir taraft an da modern zamanlarda gündelik
hayatta kaybettiğimiz büyüyü hayatımıza yeniden getiren eğlenceli bir dünyadır. Kapitalizmin sahiplendiği sinema
endüstrisinde filmlerin, yapımcıları açısından daha karlı ve verimli hale getirilmeye ihtiyacı vardır ancak
aynı zamanda izleyiciler için daha etkileyici ve ilgi çekici olması da gerekmektedir. Hollywood sinemasının son
yıllarda en çok işlediği konuların başında gelen fantastik kurgular bu iki hedefi de gerçekleştirmeye uygun bir
türdür. Bu çalışma, yarattığı imajlar ve kahramanlarla modern yaşamın beraberinde getirdiği sıkı toplumsal düzeni
yıkıp, daha güzel ve büyülü bir dünya kuruyormuş hissi veren fantastik kurgu türü filmlerin izleyiciler ve
yapımcılar açısından işlevini, Weber'in 'akılcılaştırma' ve Ritzer'in 'yeniden büyüleme' kavramları çerçevesinde
sorgulama amacı taşımaktadır. Bu amaçla sinema endüstrisinin gündelik yaşam etkinlikleri üzerindeki etkileri
ile popüler kültür ürünü olarak fantastik filmlerin bu endüstri içindeki yeri tartışılmıştır. İzleyiciye, benzemek
isteyeceği süper kahramanlar sunarak, teknolojisiyle gündelik hayatın yeniden büyülenmesine hizmet eden
fantastik filmler, aslında çoğu zaman modern aklın verimlilik kurallarına uygun şekilde yaratılmış birer kar
aracı olarak işlev görmektedir.
Cinema is one of the most favourite leisure time activities of the modern era. It is a huge industry which has run
as one of the most important cultural and economical imperialism instruments and also an entertaining world
which has brought the lost mystery in our modern daily lives. Cinema industry that is a leading leisure time
activity under the control of commercial capitalism tries to make the movies more profitable and productive
for the film makers but at the same time the movies need to be more impressive and attractive for the audiences.
Fantasy fiction that is prefered mostly by Hollywood in recent years is a suitable genre to achieve both
of these goals. This study argues that for the audiences and film makers the real functions of fantastic fiction
films with their fictional images and heroes that make sense as if destruct the modern life's strict social system
and build a new, magical and better world in the frame of Weber's 'rationalization' and Ritzer's 'reenchantment'
concepts. For mentioned purpose, eff ects of the cinema industry in our everday life activities and also the place
of fantastic films as a popular culture product in this process. Fantastic films present superheroes available for
identification to their audiences and also serve reenchantment of the everday life with their appealing visual
technology. In fact this kind of films that are designed according to the eff iciency rules of modern intellect have
the function of a profit resource for the film makers frequently.