Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin klinik araştırmalar hakkındaki bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi

• Published in: Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi dergisi Vol. 31; no. 1; pp. 9 - 18
• Main Authors: Gelal,Ayşe, Uçku,Reyhan, Bulut Aksoy,Hacer, Arıcı,Mualla Aylin
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları 2017
• Subjects: Tıp; İzmir; Türkiye; hemşirelerin bilgi düzeyi; Klinik araştırma; clinical research nursing; klinik araştırma hemşireliği; nurses’ knowledge level; Clinical research
• ISSN: 1300-6622

Amaç: Hemşirelerin klinik araştırmalar ile ilgili bilgi düzeylerinin klinik araştırmalar ile ilgili eğitim alma ve klinik araştırmalarda görev alma durumlarına göre incelenmesidir.
Gereç ve yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırmanın örneklemini, Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi’nde çalışan 306 hemşire oluşturmuş, 291’i araştırmaya katılmayı kabul etmiştir. Veriler, Ağustos 2015 tarihinde, anket formu aracılığı ile toplanmıştır. Veriler değerlendirilirken hemşireler; klinik araştırma eğitimi alarak klinik araştırmada görev alanlar-grup1, eğitim almadan klinik araştırmada görev alanlar ve eğitimi olmayanlar-grup2, klinik araştırmada görev almayanlar ve eğitim almayanlar-grup3 olmak üzere üç alt gruba ayrılmış ve her grup için tanımlayıcı istatistiksel analizler yapılmıştır.
Bulgular: 291 hemşirenin %8,6’sının klinik araştırmalarda daha önce görev aldıkları, ancak sadece %3,8 hemşirenin klinik araştırmalar ile ilgili eğitim aldıkları belirlenmiştir. Ancak, aldıkları eğitimin standart olmadığı saptanmıştır. Anketteki bilgi düzeyini sorgulayan ifadelerin çoğunun bilinme oranı, klinik araştırma eğitimi alan grupta diğer iki gruba göre %20-45 daha fazla bulunmuştur. Tüm gruplardaki en düşük doğru yanıtlama oranı, incinebilir gruplarda çalışma yapılabileceğini belirten ifadeye aittir. İyi Klinik Uygulamaları ve Helsinki Bildirgesi’ne dair bilgiyi sorgulayan ifadelerin doğru yanıtlanma oranı, eğitime sahip hemşirelerde %81,8 iken diğer hemşire gruplarında %50 ve altındadır. Eğitim almış hemşirelerin klinik araştırma tasarımına ilişkin ifadeleri doğru yanıtlama oranı %63’ün üzerinde, diğer iki grupta bulunan hemşirelerde ise bu oran %37’nin altında kalmıştır.
Sonuç: Klinik araştırma eğitiminin hemşirelerin klinik araştırmalar ile ilgili bilgi düzeyini artırdığı görülmüştür. Klinik araştırmaların yürütülmesi ve etik yönü ile ilgili olarak temel eğitim programlarının açılması ve hemşirelerin bu programlara katılımlarının teşvik edilmesi, ülkemizde yürütülen nitelikli klinik araştırmaların sayısının artmasında rol oynayacaktır.