Küçük Ağa Romanının Eleştirel Söylem Analizi

• Published in: Akademik Bakış no. 26
• Main Author: Solak,Ömer
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı 2011
• Subjects: Siyasal Bilimler; Celalabat-Kırgizistan; eleştirel söylem analizi; Küçük Ağa; critical discourse analysis; Tarık Buğra
• ISSN: 1694-528X

Hadiselerin “bin bir cepheli bir hakikat” olduğu gerçeğinden hareketle, disiplinler arası yöntemlerin edebi metinlerin farklı cephelerini aydınlatmada yararlı olduğu söylenebilir. Bu bağlamda, medya metinlerindeki ideolojinin söylem düzeyine nasıl yansıdığını ortaya koymaya çalışan Teun van Dijk’in eleştirel söylem analizi yöntemi, Tarık Buğra’nın 1963’te yayımlanan Küçük Ağa adlı romanından bir kesite uyarlanmaya çalışılmıştır. Her ikisi de gerçek bir olaya dayanan haber metinleri ve tarihi romanları içermekte, gerçekliği yeniden kurgulama bakımından büyük benzerlikler ve farklılıklar göstermektedirler. Bu çalışmada, metni meydana getiren “niyet”in söylemsel stratejileri bakımından Kurtuluş Savaşı’nı anlatan bir romanının söylem düzlemindeki “makro” ve “mikro” yapılar aracılığıyla çözümlenme yapılmaya çalışılmıştır. Sonuç olarak eserde gerçeklik, dilsel kodlarla yeniden inşa edilmiş; belli bir anlam ve ideolojinin öne çıkarılmasında çeşitli retorik ve stratejik yapılar etkin bir şekilde kullanılmıştır.