Orta Asya tefsirinin söz varlığında sorunlu bazı kelimeler üzerine notlar

İlk dönem İslamî eserler arasında iki Kur’an tefsiri bilinmektedir. Bunlardan biri Anonim Tefsir adıyla da tanınan Orta Asya Tefsiridir. Hem satır-arası tercüme hem tefsir özelliği gösteren bu eser Türkçe Kur’an tercüme ve tefsirleri arasında bilim dünyasına ilk tanıtılan nüsha olup birçok çalışmaya...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Published in:Türkbilig Vol. 2022; no. 44; pp. 63 - 79
Main Author: Boltabayev,Saidbek
Format: Journal Article
Language:Turkish
Published: Hacettepe Üniversitesi 2022
Subjects:
Online Access:Get full text
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:İlk dönem İslamî eserler arasında iki Kur’an tefsiri bilinmektedir. Bunlardan biri Anonim Tefsir adıyla da tanınan Orta Asya Tefsiridir. Hem satır-arası tercüme hem tefsir özelliği gösteren bu eser Türkçe Kur’an tercüme ve tefsirleri arasında bilim dünyasına ilk tanıtılan nüsha olup birçok çalışmaya konu olmuştur. Satır-arası tercüme kısmının Karahanlı Türkçesi, hikâye ve açıklamaların bulunduğu tefsir kısmının Harezm, yer yer Çağatay Türkçesi özellikleri gösteren bu eser tarihî Türkçe kaynaklar arasında özellikle dili ve söz varlığı bakımından müstesna yere sahiptir. Bu yazı Orta Asya Tefsirinde geçen beş kelime üzerine hazırlanmıştır. İlk olarak özgün şeklinin “çawşa-” olduğunu düşündüğümüz fiilin, ardından “tegiz”, “ançaḳ”, “awuçam”, “ḳırmaçı” kelimelerinin üzerinde durulmuş, farklı dönem ve eserlerdeki şekilleri dikkate alınarak etimolojileri yapılmıştır.
ISSN:1302-6011