Bologna eşgüdüm komisyonu başkanlarının-Bologna koordinatörlerinin Türk yükseköğretim kurumlarındaki Bologna süreci uygulamalarına ilişkin görüşleri

• Published in: Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi Vol. 25; no. 205; pp. 697 - 710
• Main Author: Ünvan,Canan
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Akademisyenler Birliği 2021
• Subjects: Siyasal Bilimler; İstanbul; Türkiye; Bologna süreci; Higher education; Bologna process; ECTS label; AKTS etiketi; bologna eşgüdüm komisyonu; Yükseköğretim; bologna coordination committee; european higher education area; avrupa yükseköğretim alanı
• ISSN: 1301-370X

Bologna Süreci (BS), 49 ülkenin Avrupa Yükseköğretim Alanı yaratma hedefiyle biraraya geldiği uluslararası işbirliğidir. Araştırmanın amacı, BS’nin AKTS, yeterlilikler çerçevesi, kalite güvencesi, istihdam edilebilirlik, uluslararasılaşma ve hareketlilik konularındaki uygulamalar ile BS’nin olumlu ve olumsuz yansımaları hakkında Avrupa Komisyonunca Türkiye’de AKTS Etiketi’yle ödüllendirilen üniversitelerin Bologna Eşgüdüm Komisyonu (BEK) Başkanlarının veya Bologna Koordinatörlerinin görüşlerini tespit etmektir. Bu kapsamda araştırma nitel desende hazırlanmış olup görüşme tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’de AKTS Etiketi’ne sahip 31 üniversitenin BEK Başkanları veya Bologna Koordinatörleri oluşturmaktadır. Veri toplama yöntemi olarak araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış soru formu kullanılmıştır. Araştırmada “içerik analizi” yapılmıştır. Soru formunda yer alan nicel veriler frekans dağılımı ile özetlenmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen temel bulgular: Bazı üniversitelerde AKTS hesaplamaları bilinçli yapılmamaktadır, AKTS uygulamaları içselleştirilmemiştir. Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi uygulamalarında bir izleme sistemi olması sürdürülebilirliğe katkı sağlayacaktır. Yükseköğretim Kalite Güvencesi Yönetmeliği ve bu çerçevede oluşturulan Yükseköğretim Kalite Kurulu, yükseköğretimde kalite güvencesinde sürdürülebilir çalışmalar yapılacağını göstermektedir. Üniversitelerin istihdam edilebilirlik ile ilgili faaliyetleri, aynı motivasyonda ve düzeyde değildir. BS’nin olumlu yansımaları: Diploma Eki, AKTS, yeterlilikler çerçeveleri, vb. Bologna araçlarının kullanılması; yeni kurulan ve gelişmemiş üniversitelere yol haritası sunması; rekabet edilebilirliğe fırsat yaratması; ölçülebilirliğin artması; daha kolay işbirliği olanakları; diplomaların ve kurumun tanınırlığının artması; öğrenci merkezli eğitim; eğitim-piyasa ilişkisinin sağlanması; hareketliliğe katkı sağlaması; yükseköğretimde kalitenin artmasıdır. BS’nin olumsuz yansımaları: Gereksiz raporlama; aşırı iş yükü; sürekliliğin olmaması; merkezi empoze edilmesi; üniversitenin özerkliğine müdahale algısı; akademik ve idari yapıların sürece olan inançsızlığı; konuyu bilen akademisyen ve yönetici eksikliğinin tekrarlara yolaçmasıdır. Yükseköğretimde yeni politikalar geliştirilmesi veya mevcut politikaların iyileştirilmesi önerilmektedir.