N.G.Andelib’in katkısıyla meydana gelen destancılık: Molla Nefesi'nin "Zühre ve Tahir" destanının fikir içeriği özellikleri

Kozmos folklorunun, özellikle gök cisimlerinin yüzündeki sembolizm eserleri Doğu edebiyatında yaygın olarak kullanılmaktadır. Geniş bir Türk halk hikâyesi olan bu destan "Zohra ve Tahir", "Tahir Mirza", "Zuhra-Tahir", "Taj-Zohra" ve diğer isimlerle yayınlanmak...

Full description

Saved in:

Bibliographic Details
Published in:	Azərbaycan Dili və Ədəbiyyat Tədrisi Vol. 2021; no. 268; pp. 56 - 74
Main Author:	Seferli,Aynur
Format:	Journal Article
Language:	Turkish
Published:	Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi 01-02-2021
Subjects:	Edebiyat Türkiye Bakü Tahir və Zöhrə Molla Nəfəs astral destan Kara Batır Azərbaycan versiyası Molla Nefes Tahir ve Zühre Azerbaycan versiyonu Qara Batır astral dastan
Online Access:	Get full text
Tags:	Add Tag No Tags, Be the first to tag this record!

Abstract	Kozmos folklorunun, özellikle gök cisimlerinin yüzündeki sembolizm eserleri Doğu edebiyatında yaygın olarak kullanılmaktadır. Geniş bir Türk halk hikâyesi olan bu destan "Zohra ve Tahir", "Tahir Mirza", "Zuhra-Tahir", "Taj-Zohra" ve diğer isimlerle yayınlanmaktadır. Tahir ve Zöhrə teması Molla Nefes'in mirasında özel bir yere sahiptir. Molla Nefes’in ölümünden 70 yıl sonra Hocanefes Çarriyev ruhunu canlı tutmak için bir oyun-piyes yazdı. Yazarın yarattığı destanın özelliklerinden biri, şairin hem anlatıcı, hem de destan kahramanı olmasıdır. Dikkat çekici makamlardan biri de destanın Dede Korkut geleneğini yeniden canlandırmasıdır. Azerbaycan'da destanı Ehliman Ahundov ve Muhammethüseyin Tahmasib, Özbeklerde ise M.İ.Afzalov, H.Rasulov ve Z.Huseynova toplamıştır. Azerbaycan ve Türkmenistan dışındaki tüm destan versiyonlarında şiirler zayıftır. Makalede destanın Azerbaycan ve Türkmen versiyonları karşılaştırılmış, farklı ve benzer özellikler tanımlanmıştır.
AbstractList	Kozmos folklorunun, özellikle gök cisimlerinin yüzündeki sembolizm eserleri Doğu edebiyatında yaygın olarak kullanılmaktadır. Geniş bir Türk halk hikâyesi olan bu destan "Zohra ve Tahir", "Tahir Mirza", "Zuhra-Tahir", "Taj-Zohra" ve diğer isimlerle yayınlanmaktadır. Tahir ve Zöhrə teması Molla Nefes'in mirasında özel bir yere sahiptir. Molla Nefes’in ölümünden 70 yıl sonra Hocanefes Çarriyev ruhunu canlı tutmak için bir oyun-piyes yazdı. Yazarın yarattığı destanın özelliklerinden biri, şairin hem anlatıcı, hem de destan kahramanı olmasıdır. Dikkat çekici makamlardan biri de destanın Dede Korkut geleneğini yeniden canlandırmasıdır. Azerbaycan'da destanı Ehliman Ahundov ve Muhammethüseyin Tahmasib, Özbeklerde ise M.İ.Afzalov, H.Rasulov ve Z.Huseynova toplamıştır. Azerbaycan ve Türkmenistan dışındaki tüm destan versiyonlarında şiirler zayıftır. Makalede destanın Azerbaycan ve Türkmen versiyonları karşılaştırılmış, farklı ve benzer özellikler tanımlanmıştır.
Abstract_FL	Astral folklorun, xüsusilə də göy cisimlərinin simvollarından Şərq ədəbiyyatında geniş istifadə olunmaqdadır. Böyük türk xalq nağılı olan bu dastan "Zöhrə və Tahir", "Tahir Mirzə", "Zuhra-Tahir", "Tac-Zohra" və digər adlarla nəşr olunmaqdadır. Türkdilli insanlar arasında məşhur olan Tahir və Zöhrə mövzusu Molla Nəfəs irsində xüsusi yerə sahibdir. Molla Nəfəs bu dastanı tamamilə yenidən qurub cilaladı, şeirlərini yenidən düzəldib yazdı. Ölümündən 70 il sonra, Hocanefes Çarriyev onun ruhunu yaşatmaq üçün bir oyun-pyesi yazdı. Müəllifin yaratdığı dastanın ən mühüm xüsusiyyətlərindən biri şairin həm dastançı, həm də dastan qəhrəmanı olmasıdır. Diqqət çəkən məqamlardan biri də dastanın Dədə Qorqud ənənələrini yenidən canlandırmasıdır. Azərbaycanda dastanı Əhliman Axundov və Məhəmmədhüseyin Təhmasib, Özbəkistanda isə M.İ.Əfzalov, H.Rəsulov və Z.Hüseynova toplamışdır. Azərbaycan və Türkmənistandan başqa dastanın bütün variantlarında şeirlər zəifdir. Məqalədə dastanın Azərbaycan və türkmən variantları müqayisə edilərək fərqli və oxşar xüsusiyyətləri müəyyən edilmişdir.
Author	Seferli,Aynur
AuthorAffiliation	Türkoloji Bölümü
AuthorAffiliation_xml	– name: Türkoloji Bölümü
Author_xml	– sequence: 1 fullname: Seferli,Aynur
BookMark	eNqVizFOw0AURLcIEgFyBKRVGmiyrNc2dugsCGAEqVzRWBv8TT7-rCVvQAoVHWegoqR2Q0XnPQknwUi5ANJIo9G8t8MGpjbA2L4nRRAHQXiUJWl6JZRUnvCViEIhpTdgQxVN5URGfrzNRtbiQoYyUlNfxkP2NhcXIjEFEC5-Xt_R8EqvKtda165J80dYF9pofg8EhhdgV9rcuZZcW53wm5p6ZA4lWDwwvTq-7b6XDfBn4JleYjPeGK79Cy-xwoZj9wkNug_k3dcLEGFF_d5jW6UmC6NN77LD81l2ejnBAjTVhtBA_lA_NaZ_8_RsllznXqD8-Nj_B_oLl2dmcg
ContentType	Journal Article
DBID	IEBAR
DOI	10.48445/TAIIJ.2021.32.75.001
DatabaseName	Idealonline online kütüphane - Journals
DatabaseTitleList
Database_xml	– sequence: 1 dbid: IEBAR name: Idealonline online kütüphane - Journals url: http://www.idealonline.com.tr/IdealOnline/listDatabases.xhtml sourceTypes: Aggregation Database
DeliveryMethod	fulltext_linktorsrc
DocumentTitleAlternate	N.Q.Əndəlibin təsiri ilə yaranan dastançılıq: Molla Nəfəsin “Zöhrə və Tahir” dastanının ideya-məzmun xüsusiyyətləri
Editor	Səfərov,Sehran
Editor_xml	– sequence: 1 fullname: Səfərov,Sehran
EndPage	74
ExternalDocumentID	IDEAL_142386
GeographicLocations	Türkiye Bakü
GeographicLocations_xml	– name: Bakü – name: Türkiye
GroupedDBID	IEBAR M~E
ID	FETCH-idealonline_journals_IDEAL_1423863
IEDL.DBID	IEBAR
ISSN	2790-0738
IngestDate	Wed Nov 20 07:37:00 EST 2024
IsPeerReviewed	false
IsScholarly	false
Issue	268
Keywords	Tahir və Zöhrə Molla Nəfəs astral destan Kara Batır Azərbaycan versiyası Molla Nefes Tahir ve Zühre Azerbaycan versiyonu Qara Batır astral dastan
Language	Turkish
LinkModel	DirectLink
MergedId	FETCHMERGED-idealonline_journals_IDEAL_1423863
ParticipantIDs	idealonline_journals_IDEAL_142386
PublicationCentury	2000
PublicationDate	2021-2
PublicationDateYYYYMMDD	2021-02-01
PublicationDate_xml	– month: 02 year: 2021 text: 2021-2
PublicationDecade	2020
PublicationTitle	Azərbaycan Dili və Ədəbiyyat Tədrisi
PublicationYear	2021
Publisher	Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi
Publisher_xml	– name: Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi
SSID	ssib050729308
Score	3.542814
Snippet	Kozmos folklorunun, özellikle gök cisimlerinin yüzündeki sembolizm eserleri Doğu edebiyatında yaygın olarak kullanılmaktadır. Geniş bir Türk halk hikâyesi olan...
SourceID	idealonline
SourceType	Aggregation Database
StartPage	56
SubjectTerms	Edebiyat
Title	N.G.Andelib’in katkısıyla meydana gelen destancılık: Molla Nefesi'nin "Zühre ve Tahir" destanının fikir içeriği özellikleri
URI	http://www.idealonline.com.tr/IdealOnline/lookAtPublications/paperDetail.xhtml?uId=142386
Volume	2021
hasFullText	1
inHoldings	1
isFullTextHit
isPrint
link	http://sdu.summon.serialssolutions.com/2.0.0/link/0/eLvHCXMwtV27TsMwFLWgXejAQ4B4y1RIsCRp3i4LCjSlQdABOiCWKqodGiUNVZIiysTGNzAxMmdhYmu-hC_BblIpGyxIWRzFlq9yrHuuc3wCwIEmag5BSOEkVMOcQiSRsx0Hc4jZ52PEGDI7jdy60du3qGEym5yZiJ2pKl1MKVLmEzFVdMShYLFbmfem4FPyacTFTS1haA9J2JhKLvmnfjzwT0bsWw1lCkibB2WawmUK-LJlnhrXM7CpzDJbzv5Yp9drHIU6yk74KEhRVKFjWNYFrR8lkZclXmc7L2IFVAqTK-Sh5tI_RrAMFnNyCo0MTStgLg5XwWubP-eNABNaWX-_vLkB9OzYS5MoTca-DQdkjO3Ahvcsf0FMGNvspYmfJt4xvGIog23ikMg9DGjX6t3ki6IHPhLYsftuWM17pAm7oON6bgjdyQddF-m7Cyefz8ww1PNpew0cNc3OWYsrxN3Nl0LUtRqmcdnNQpHXQSl4CMgGgLTyZFSirhDNVmoOhYuKVUxbiq72dEnbBPu_Drf1h2e2wQJ7iZnQegeU4nBEdsF8hEd7OSJ-AGAx2GA
link.rule.ids	315,782,786,25139,27935,27936
linkProvider	İdeal Kültür Yayıncılık
openUrl	ctx_ver=Z39.88-2004&ctx_enc=info%3Aofi%2Fenc%3AUTF-8&rfr_id=info%3Asid%2Fsummon.serialssolutions.com&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=N.G.Andelib%E2%80%99in+katk%C4%B1s%C4%B1yla+meydana+gelen+destanc%C4%B1l%C4%B1k%3A+Molla+Nefesi%27nin+%22Z%C3%BChre+ve+Tahir%22+destan%C4%B1n%C4%B1n+fikir+i%C3%A7eri%C4%9Fi+%C3%B6zellikleri&rft.jtitle=Az%C9%99rbaycan+Dili+v%C9%99+%C6%8Fd%C9%99biyyat+T%C9%99drisi&rft.au=Seferli%2CAynur&rft.date=2021-02-01&rft.pub=Az%C9%99rbaycan+Respublikas%C4%B1+T%C9%99hsil+Nazirliyi&rft.issn=2790-0738&rft.volume=2021&rft.issue=268&rft.spage=56&rft.epage=74&rft_id=info:doi/10.48445%2FTAIIJ.2021.32.75.001&rft.externalDBID=n%2Fa&rft.externalDocID=IDEAL_142386
thumbnail_l	http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/lc.gif&issn=2790-0738&client=summon
thumbnail_m	http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/mc.gif&issn=2790-0738&client=summon
thumbnail_s	http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/sc.gif&issn=2790-0738&client=summon