Bir Türkçe Kur’ân sözlüğü çalışması: Hasîrîzâde Mehmed Elif Efendi’nin “En-Nûru’l-Furkân” adlı eseri

Kur’ân’ın anlaşılması güç olan kelimeleri hakkındaki çalışmalar erken dönemde başlamıştır. Bu ilmin kurucusunun İbn Abbâs (ö. 68/687-88) olduğu kabul edilir. Başlangıçta tefsir ilmi içerisinde beliren bu faaliyet zamanla müstakil bir alana dönüşerek daha sonraları ulumu’l-Kur’ân’ın bir kolunu oluştu...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Published in:Oğuz-Türkmen Araştırmaları Dergisi (OTAD) Vol. 5; no. 1; pp. 138 - 144
Main Author: Görmüş,Adem
Format: Journal Article
Language:Turkish
Published: Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi 2021
Subjects:
Online Access:Get full text
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:Kur’ân’ın anlaşılması güç olan kelimeleri hakkındaki çalışmalar erken dönemde başlamıştır. Bu ilmin kurucusunun İbn Abbâs (ö. 68/687-88) olduğu kabul edilir. Başlangıçta tefsir ilmi içerisinde beliren bu faaliyet zamanla müstakil bir alana dönüşerek daha sonraları ulumu’l-Kur’ân’ın bir kolunu oluşturmuştur. Garîbu’l-Kurân olarak bilinen bu ilim dalında çok sayıda eser yazılmıştır. Nüzul ortamından uzaklaşılan her nesil için Kur’ân’ın garip lafızları, dilin canlı ve sürekli gelişmesi sebebiyle çoğalmıştır. Özellikle İslam’ın farklı milletler arasında yayılmaya başlamasıyla Kur’ân’ın dili olan Arapça birçok Müslüman millet için “garib” bir dil olmuştur. Dolayısıyla Kur’ân’ı anlama noktasındaki araştırmaların ilk ve en önemli aşaması Arap diline vâkıf olmayı gerektirmiştir. Bunun gerçekleşebilmesi için de iki dil arasında sözlük çalışmalarının ayrı bir yeri vardır. Bu bağlamda, İslam’a girdikten sonra Türk milleti için İslam dininin yüce kitabını anlamak en önde gelen işlerden olmuştur. Türk halkının Kur’ân-ı Kerim’i anlama konusundaki çalışmaları İslam’a girmelerinin ardından başlamıştır. İlk olarak satır arası Kur’ân tercümeleriyle başlayan bu serüven, son asırlarda yüzlerce meâl ve onlarca tefsir kitabının yazılmasını sağlamıştır. Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı tarafından bir Osmanlı âlimi ve Hasîrîzâde Sa’dî Tekkesi’nin son şeyhi Mehmed Elîf Efendi (ö. 1927)’nin en-Nûru’l-Furkân adlı çeviri yazı- tıpkıbasım şeklinde neşredilen eseri Garîbu’l-Kur’ân sahasında öne çıkmaktadır. Bu çalışma, eserin Türk Dili ve Kültürü açısından önemine işaret etmektedir.
ISSN:2618-6543