Batı ve Arap şiir eleştirmenlerine göre vahdetu’l-kaside meselesi

• Published in: Balıkesir Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi Vol. 2020; no. 12; pp. 155 - 192
• Main Author: Özçetin,Merve
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Balıkesir Üniversitesi 2020
• Subjects: Din Bilimleri; Türkiye; Balıkesir; Uyum; Vahdetu’l-kaside; Arabic Language and Rhetoric; İntegrity; Harmony; Eloquence unity in the poem; Unity in couplet; Vahdetu’l-beyt; Arap Dili ve Belagatı; Birlik
• ISSN: 2149-9969; 2717-669X

Vahdetu’l-kaside meselesi, ilk dönemlerde bazı edebiyat eleştirmenleri tarafından ele
alınsa da özel bir başlık altında modern dönemde tartışılmaya başlanan bir konu
olmuştur. Modern dönem eleştirmenleri, kadîm dönem kasidelerinde konu ve şekil
açısından birlik, bütünlük ve uyumun söz konusu olup olmadığı üzerinde durmuş ve
bunun hakkında görüşler ortaya koymuşlardır. Nitekim bu görüşlerini uygulamalı olarak
ilk dönem kasidelerinde göstermeye çalışan eleştirmenler de olmuştur. Öyle ki bazıları
kadîm dönem kasidelerinde, kafiye ve vezinden başka herhangi bir uyum ve birliğin
olmadığını savunurken bazıları da bu kasidelerin her açıdan bir bütün olduğunu
savunmuştur. Eleştirmenlerin farklı görüş bildirmelerinin sebebi ise vahdetu’l-kaside
anlayışını tam olarak nasıl anladıklarına bağlı bir durum olarak ortaya çıkmıştır.
Kasideleri, kimi şekil açısından incelerken kimi de konu açısından ele almıştır. Bu
makalede ise öncelikli olarak Batı eleştirmenlerine göre bu mesele incelenmiş daha
sonra ise klasik ve modern dönemde yaşayan Arap eleştirmenlerine göre kasidelerdeki
konu birliği meselesi ele alınmış ve ortaya koydukları bu fikirlere bakılarak kadîm
dönemdeki kasidelerde ahenk ve uyum açısından el-vahdetu’l-ʿudviyyenin olduğu fakat
vahdetu’l-mevdûʿiyyenin olmadığı sonucuna varılmıştır.