Nurməhəmməd Əndəlibin “Zeynəl Ərəb” dastanı və onun ideya-məzmun və şəkil-üslub xüsusiyyətləri

• Published in: Uluslararası Türkçe edebiyat kültür egitim dergisi Vol. 9; no. 4; pp. 1359 - 1370
• Main Author: Seferli,Aynur
• Format: Journal Article
• Language: Azerbaijani
• Published: Atatürk Üniversitesi Yayınları 01-04-2020
• Subjects: Kültür & Sanat; Tarih; Erzurum; Türkiye; Zeynel Arap; idea and content; destan; şekil ve üslup; Andalıp; fikir ve içerik; image and style; His Holiness Ali; Hz. Ali; saga
• ISSN: 2147-0146; 2147-0146
• DOI: 10.7884/teke.5128

Türk edebiyatı geleneğinin bir parçası olan Türkmen edebiyatı, ortak Türk kültürü ve edebiyatı içerisinde önemli bir mihenk taşı görevi görür. Türkiye sahasında, halk hikâyesi olarak adlandırılan anlatılar Türkmenistan sahasında “dessan” terimiyle ifade edilir. Terimler farklı olsa da anlatıdaki muhteva benzerdir. Türk milleti Hz. Ali’ye derin bir saygı ve sevgi hissetmiş ve derin duygularını sözlü ve yazılı kültür ürünlerinde yansıtmıştır. Türkmenlerin önemli klasik şairlerinden Nurmuhammet Andalıp’ın halk hikâyelerinde Hz. Ali’ye olan saygı ve sevgisi açıkça görülmektedir. Nurmuhammet Andalıp’ın “Zeynel Arap” adlı hikâyesi bahsedilen özelliklere sahiptir. Nurmuhammet Andalıp 18. Yüzyıl (1710-1767) Türkmen edebiyatının destan geleneğinde önemli bir isimdir. Bu çalışmada Andalıp’ın hayatı, edebi kişiliği ve eserleri hakkında bilgiler verilecektir. “Zeynel Arap” adlı eserde Hz. Ali’nin Türk-İslam kültürü içerisindeki rolünden bahsedilecektir. Ayrıca “Zeynel Arap” destanının şekil ve üslup özellikleri hakkında bilgi verildikten sonra destanın motifleri örneklerle gösterilmiştir.