Kemalpaşazâde’nin Er-Risâle Fî İstihsâni’l-İsti’câr Alâ Ta‘Lîmi’l-Kur’ân adlı risalesi: Tahlil ve çeviri

• Published in: Kocaeli İlahiyat Dergisi Vol. 4; no. 1; pp. 179 - 196
• Main Author: Orazov,Orazsahet
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Kocaeli Üniversitesi 01-01-2020
• Subjects: Din Bilimleri; Türkiye; Kocaeli; Ücret; Çeviri; Translation; Risale; Kur’ân; Tractate; Analysis; Quran; Fee; Kemalpaşazâde; Tahlil; Kamalpashazade

İki yüzün üzerinde ilmî eser miras bırakan Osmanlı âlimi Kemalpaşazâde, günümüz akademik
makaleler mesabesinde kabul edebileceğimiz birçok önemli risalenin de müellifidir. Kemalpaşazâde’nin
risaleleri Resâil-i İbn Kemâl adıyla Ahmet Cevdet tarafından neşredilmiştir. Mezkûr risalelerden
birisi de müellifin dönemin aktüel konularından birisini ele alan er-Risâle fî istihsâni’l-isti’câr
alâ ta‘lîli’l-Kur’ân adlı çalışmasıdır. Risalede Kur’ân-ı Kerim öğretiminin ücret karşılığı yapılıp yapılamayacağı
konusu gündeme getirilmektedir. Bu bağlamda müezzinlik ve imamlık konusuna da
değinilmektedir. Kemalpaşazâde konuyla ilgili görüşlerden bahsederken sadece Hanefi kaynakları
esas almış, risalede ulaşmak istediği sonuç diğer mezheplerin görüşleriyle benzerlik arz etmesine
rağmen, kendilerinden bahsetmemiştir. Kemalpaşazâde’nin risaleyi, dönemindeki insanların dini
konulardaki duyarlılıklarının gevşemesi, bu nedenle ifası ibadet olan Kur’ân eğitiminin ücret karşılığı
dahi olsa tedris edilerek korunmasının gerektiği düşüncesiyle kaleme aldığı anlaşılmaktadır.
Çalışmada risalenin tahlilinin yanı sıra, çevirisiyle beraber, Arapçası harekelenerek ve gerek çeviri
gerekse Arapça metnin izaha muhtaç yerleri alıntılandığı kaynaklardan desteklenerek belirtilmeye
gayret gösterilmiştir. Çalışmanın hem bir eserin Türkçemize kazandırılması hem de eser bağlamında
oluşan kimi bilgilerin gündeme getirilmesi bakımından faydalı olacağı düşünülmektedir.