دلیر است و بینا دل و چربگوی زبانآوری پهلوانان شاهنامه با تکیه بر ادبیات باستانی ایران
«زبانآوری» یا «سخنوری» شخصیتهای اسطورهای و حماسی پیشینهای دیرینه در ادبیات ایران دارد. فردوسی بسیاری از شخصیتهای شاهنامه را با صفاتی چون «گوینده»، «سخنور»، «چربزبان»، »چربگوی» و «گشادهزبان» معرفی کرده است و آنها را با این صفات ستوده است. برخی اصطلاحات ادبی چون «سخن شیرین» و «زبان شیوا» دقیقا...
Saved in:
Published in: | Zabān va adab-i Fārsī (Online) Vol. 74; no. 243; pp. 1 - 23 |
---|---|
Main Authors: | , |
Format: | Journal Article |
Language: | Avestan |
Published: |
University of Tabriz
01-09-2021
|
Subjects: | |
Online Access: | Get full text |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
Abstract | «زبانآوری» یا «سخنوری» شخصیتهای اسطورهای و حماسی پیشینهای دیرینه در ادبیات ایران دارد. فردوسی بسیاری از شخصیتهای شاهنامه را با صفاتی چون «گوینده»، «سخنور»، «چربزبان»، »چربگوی» و «گشادهزبان» معرفی کرده است و آنها را با این صفات ستوده است. برخی اصطلاحات ادبی چون «سخن شیرین» و «زبان شیوا» دقیقاً در اوستا کاربرد داشته و به زبان فارسی رسیده و برخی نیز چون ویاخَنه، صفت مهر در مهریشت به معنای سخنوری و زبانآوری، تنها به شکل مهجورِ گیاخن در شعر رودکی و برخی لغتنامههای فارسی چون لغت فُرس اسدی به کار رفته و استمرار نیافته، اما مفهوم آن عنوان یک صفت پهلوانی در متون حماسی و در میان پهلوانان خودی و بیگانه ادامه پیدا کرده است. در این مقاله کوشش میشود گسترۀ معنایی «زبانآوری» که ویژگی مشترک ایزد مهر، زرتشت پیامبر، پهلوانانی چون گرشاسب، سام، رستم و گیو، و حتی پهلوانان تورانی است در متون ایرانی از گاهان تا شاهنامه بررسی شود. |
---|---|
AbstractList | «زبانآوری» یا «سخنوری» شخصیتهای اسطورهای و حماسی پیشینهای دیرینه در ادبیات ایران دارد. فردوسی بسیاری از شخصیتهای شاهنامه را با صفاتی چون «گوینده»، «سخنور»، «چربزبان»، »چربگوی» و «گشادهزبان» معرفی کرده است و آنها را با این صفات ستوده است. برخی اصطلاحات ادبی چون «سخن شیرین» و «زبان شیوا» دقیقاً در اوستا کاربرد داشته و به زبان فارسی رسیده و برخی نیز چون ویاخَنه، صفت مهر در مهریشت به معنای سخنوری و زبانآوری، تنها به شکل مهجورِ گیاخن در شعر رودکی و برخی لغتنامههای فارسی چون لغت فُرس اسدی به کار رفته و استمرار نیافته، اما مفهوم آن عنوان یک صفت پهلوانی در متون حماسی و در میان پهلوانان خودی و بیگانه ادامه پیدا کرده است. در این مقاله کوشش میشود گسترۀ معنایی «زبانآوری» که ویژگی مشترک ایزد مهر، زرتشت پیامبر، پهلوانانی چون گرشاسب، سام، رستم و گیو، و حتی پهلوانان تورانی است در متون ایرانی از گاهان تا شاهنامه بررسی شود. |
Author | عباس آذرانداز معصومه باقری حسن کیاده |
Author_xml | – sequence: 1 fullname: عباس آذرانداز organization: پژوهشگر پژوهشکدۀ فرهنگ اسلام و ایران، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران – sequence: 2 fullname: معصومه باقری حسن کیاده organization: استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران |
BookMark | eNqtjjFOhEAUhidmTVx1z-BcAIRhYKA2Gu3tyQizBoPLBraxs1iBgktow7oNQa09xxvoPIkzxCNY_e_7X_73v2M0W2UrgdCZbZmEWA49X4s8TTYmsYhtUteljulYzDpAc-Ixz_AYC2ZqJq5tsIAFR2hRFMmdRSnzXOKyOXqFTm7HBnoMLXzCHssaw25sZAkt1jttDCX0sPt5boZO1mOD4QN20MpSOfAma-iVJ79lJbcKWh2VJYYvJdUEL7LCOoFhP7yr2xNNjZ3uUrqf9voBndUVrX5Kwyk6XPK0EIs_PUE3V5e3F9dGnPGHcJ0njzx_CjOehJOR5fchzzdJlIpQBLYIuIiWNHIoD4TvRTYXsa_YdyIvdv7z1i_kNbTe |
ContentType | Journal Article |
DBID | DOA |
DOI | 10.22034/perlit.2021.45543.3070 |
DatabaseName | Directory of Open Access Journals |
DatabaseTitleList | |
Database_xml | – sequence: 1 dbid: DOA name: Directory of Open Access Journals url: http://www.doaj.org/ sourceTypes: Open Website |
DeliveryMethod | fulltext_linktorsrc |
Discipline | Languages & Literatures |
EISSN | 2676-6779 |
EndPage | 23 |
ExternalDocumentID | oai_doaj_org_article_e91e9aecf4c34a9e86c1aed8f4c83c6d |
GroupedDBID | ALMA_UNASSIGNED_HOLDINGS GROUPED_DOAJ |
ID | FETCH-doaj_primary_oai_doaj_org_article_e91e9aecf4c34a9e86c1aed8f4c83c6d3 |
IEDL.DBID | DOA |
ISSN | 2251-7979 |
IngestDate | Tue Oct 22 15:13:34 EDT 2024 |
IsDoiOpenAccess | true |
IsOpenAccess | true |
IsPeerReviewed | false |
IsScholarly | false |
Issue | 243 |
Language | Avestan |
LinkModel | DirectLink |
MergedId | FETCHMERGED-doaj_primary_oai_doaj_org_article_e91e9aecf4c34a9e86c1aed8f4c83c6d3 |
OpenAccessLink | https://doaj.org/article/e91e9aecf4c34a9e86c1aed8f4c83c6d |
ParticipantIDs | doaj_primary_oai_doaj_org_article_e91e9aecf4c34a9e86c1aed8f4c83c6d |
PublicationCentury | 2000 |
PublicationDate | 2021-09-01 |
PublicationDateYYYYMMDD | 2021-09-01 |
PublicationDate_xml | – month: 09 year: 2021 text: 2021-09-01 day: 01 |
PublicationDecade | 2020 |
PublicationTitle | Zabān va adab-i Fārsī (Online) |
PublicationYear | 2021 |
Publisher | University of Tabriz |
Publisher_xml | – name: University of Tabriz |
SSID | ssib044765257 ssj0002909417 |
Score | 3.6370115 |
Snippet | «زبانآوری» یا «سخنوری» شخصیتهای اسطورهای و حماسی پیشینهای دیرینه در ادبیات ایران دارد. فردوسی بسیاری از شخصیتهای شاهنامه را با صفاتی چون «گوینده»،... |
SourceID | doaj |
SourceType | Open Website |
StartPage | 1 |
SubjectTerms | اوستا ایزد مهر زبانآوری شاهنامه پهلوان |
Title | دلیر است و بینا دل و چربگوی زبانآوری پهلوانان شاهنامه با تکیه بر ادبیات باستانی ایران |
URI | https://doaj.org/article/e91e9aecf4c34a9e86c1aed8f4c83c6d |
Volume | 74 |
hasFullText | 1 |
inHoldings | 1 |
isFullTextHit | |
isPrint | |
link | http://sdu.summon.serialssolutions.com/2.0.0/link/0/eLvHCXMwrV07T8MwELagEwvi_UYeEFvaPNw0Hnm0KlLFAgNblIc7lorSnaGkHfonYEnpUhWY-R12u_FLuHOqCiYGmKw763y275I7W6fPhBxFRSeGOOIZRW6GBguFbYSW6xpCMA4HEqceaJzt6lXp8sY7LyNMzvypL6wJy-CBs40rCG4JHoioziKHBVx4bmQFIvaA9pzIjfXf1-TfDlPgSYyVXIT5nN-22ByOMfr5XfBfyyjxEs-KvWzbdFihidBSWFlpW3kGAdbJ46fwA8Zfx5vKClmeJYr0JJvgKlkIxBrZqs2uF1v0mNbmiMitdfIkR6oz7csxlal8k0OqelQOpn2VyJRiHzImiRzLwedDfzJSvWmfylc5kKlKgCOfVU-Ogac-VFd1gEhRVCVUvkPT1cSj6lKUoHI4eYGxNaU1jlAXtEPdjxNAWVSR4qSQ2CAXlfL1WdXA1frNDOXCR9xpzQBr-DNr-L9Zw9kkucZtQ2wTCgRESDN2i3HA6nEYuLC9blAMMauBpGyHnP5d3-5_DLJHltDyWeXYPsnd37XFAVlsxe1D7VVfCxUKHA |
link.rule.ids | 315,783,787,867,2109,27936,27937 |
linkProvider | Directory of Open Access Journals |
openUrl | ctx_ver=Z39.88-2004&ctx_enc=info%3Aofi%2Fenc%3AUTF-8&rfr_id=info%3Asid%2Fsummon.serialssolutions.com&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%D8%AF%D9%84%DB%8C%D8%B1+%D8%A7%D8%B3%D8%AA+%D9%88+%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%A7+%D8%AF%D9%84+%D9%88+%DA%86%D8%B1%D8%A8%E2%80%8C%DA%AF%D9%88%DB%8C+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A2%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D8%A8%D8%A7+%D8%AA%DA%A9%DB%8C%D9%87+%D8%A8%D8%B1+%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA+%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.jtitle=Zab%C4%81n+va+adab-i+F%C4%81rs%C4%AB+%28Online%29&rft.au=%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2&rft.au=%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87+%D8%A8%D8%A7%D9%82%D8%B1%DB%8C+%D8%AD%D8%B3%D9%86+%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D9%87&rft.date=2021-09-01&rft.pub=University+of+Tabriz&rft.issn=2251-7979&rft.eissn=2676-6779&rft.volume=74&rft.issue=243&rft.spage=1&rft.epage=23&rft_id=info:doi/10.22034%2Fperlit.2021.45543.3070&rft.externalDBID=DOA&rft.externalDocID=oai_doaj_org_article_e91e9aecf4c34a9e86c1aed8f4c83c6d |
thumbnail_l | http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/lc.gif&issn=2251-7979&client=summon |
thumbnail_m | http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/mc.gif&issn=2251-7979&client=summon |
thumbnail_s | http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/sc.gif&issn=2251-7979&client=summon |