تبیین الگوی کاربرد صناعات بدیعی و بیانی در نفثه ‏المصدور

نفثه‎المصدور یکی از شاهکارهای بدیع نثر فنی و مصنوع در حوزة زبان و ادب فارسی است که شهاب‎الدین محمد خرندزی زیدری نسوی آن را در شرح مصائب روزگار جلال‎الدین خوارزمشاه در زمان حملة مغول نوشته است. این کتاب دارای نثری منشیانه و فصیح است که نویسنده در تصنیف آن توجه فراوانی به کاربرد آرایه‌های بدیعی، بیانی...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Published in:Zabān va adab-i Fārsī (Online) Vol. 71; no. 238; pp. 119 - 144
Main Authors: حسن شامیان, سمانه جعفری
Format: Journal Article
Language:Avestan
Published: University of Tabriz 01-02-2019
Subjects:
Online Access:Get full text
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Abstract نفثه‎المصدور یکی از شاهکارهای بدیع نثر فنی و مصنوع در حوزة زبان و ادب فارسی است که شهاب‎الدین محمد خرندزی زیدری نسوی آن را در شرح مصائب روزگار جلال‎الدین خوارزمشاه در زمان حملة مغول نوشته است. این کتاب دارای نثری منشیانه و فصیح است که نویسنده در تصنیف آن توجه فراوانی به کاربرد آرایه‌های بدیعی، بیانی، آیات، احادیث و لغات و اصطلاحات عربی دارد. سؤال مطرح این است که آیا نویسنده در کاربرد آرایه‏های زبانی از الگوی خاصی پیروی کرده یا اینکه این عناصر را تنها به‌منظور آرایش لفظی و معنوی کلام خود به‏کار برده است. در پاسخ به این پرسش باید گفت که زبان فنی این اثر، دارای الگوی منسجمی در ژرف‎ساخت است که نویسنده به پیروی از آن، دست به گزینش صنایع و آرایه‌های لفظی و معنوی زده و از یک‎سو کنایه و تشبیه را بیشتر از استعاره و مجاز به‏کار برده و از سوی دیگر به پیروی از همین الگو از میان آرایه‎های بدیع لفظی، انواع گونه‎های سجع و جناس را برگزیده و در ایجاد موسیقی زبان اثر خود از آن‏ها بهره برده است. در حوزة بدیع معنوی نیز کاربرد صنعت اغراق، تضمین و تلمیح که زیرساختی تشبیهی دارد، صبغة تشبیهی زبان نفثه‎المصدور را پررنگ‏تر کرده است.
AbstractList نفثه‎المصدور یکی از شاهکارهای بدیع نثر فنی و مصنوع در حوزة زبان و ادب فارسی است که شهاب‎الدین محمد خرندزی زیدری نسوی آن را در شرح مصائب روزگار جلال‎الدین خوارزمشاه در زمان حملة مغول نوشته است. این کتاب دارای نثری منشیانه و فصیح است که نویسنده در تصنیف آن توجه فراوانی به کاربرد آرایه‌های بدیعی، بیانی، آیات، احادیث و لغات و اصطلاحات عربی دارد. سؤال مطرح این است که آیا نویسنده در کاربرد آرایه‏های زبانی از الگوی خاصی پیروی کرده یا اینکه این عناصر را تنها به‌منظور آرایش لفظی و معنوی کلام خود به‏کار برده است. در پاسخ به این پرسش باید گفت که زبان فنی این اثر، دارای الگوی منسجمی در ژرف‎ساخت است که نویسنده به پیروی از آن، دست به گزینش صنایع و آرایه‌های لفظی و معنوی زده و از یک‎سو کنایه و تشبیه را بیشتر از استعاره و مجاز به‏کار برده و از سوی دیگر به پیروی از همین الگو از میان آرایه‎های بدیع لفظی، انواع گونه‎های سجع و جناس را برگزیده و در ایجاد موسیقی زبان اثر خود از آن‏ها بهره برده است. در حوزة بدیع معنوی نیز کاربرد صنعت اغراق، تضمین و تلمیح که زیرساختی تشبیهی دارد، صبغة تشبیهی زبان نفثه‎المصدور را پررنگ‏تر کرده است.
Author حسن شامیان
سمانه جعفری
Author_xml – sequence: 1
  fullname: حسن شامیان
  organization: استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان
– sequence: 2
  fullname: سمانه جعفری
  organization: استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان
BookMark eNqtjD1Ow0AQhVcoSATIAej2Ajbr9Xp_agSCnt5ahw0YmTiy09CBBCaFJY6RkBSWixS5yWzc5STZII5A8TTz3sz7TlFvnI8NQhcB8SklIbucmCJLpz4lgfJlpOQR6lMuuMeFUD230yjwhBLqBA3KMk0IY4JHNBJ99ARLWHR1V9sKw9x-bBs762q8_YE5tLBwajCsbeXsxmmJXdZ0NWzck53hQ9fVKueggRbbyr7Dyn7h3dv3AWc_YQ0OCe05Oh7prDSDv3mG7m6u769uvYdcP8eTIn3RxWuc6zT-DfLiMdbFNB1mJuYkCbWQo0SHCUuUkUPBmVaUSGZk5I7_ydoDACyMHQ
ContentType Journal Article
DBID DOA
DOI 10.22034/perlit.2019.8598
DatabaseName Directory of Open Access Journals
DatabaseTitleList
Database_xml – sequence: 1
  dbid: DOA
  name: Directory of Open Access Journals
  url: http://www.doaj.org/
  sourceTypes: Open Website
DeliveryMethod fulltext_linktorsrc
Discipline Languages & Literatures
EISSN 2676-6779
EndPage 144
ExternalDocumentID oai_doaj_org_article_60b3a78fba3b4b9e8c764a92084e850b
GroupedDBID ALMA_UNASSIGNED_HOLDINGS
GROUPED_DOAJ
ID FETCH-doaj_primary_oai_doaj_org_article_60b3a78fba3b4b9e8c764a92084e850b3
IEDL.DBID DOA
ISSN 2251-7979
IngestDate Tue Oct 22 15:11:55 EDT 2024
IsDoiOpenAccess true
IsOpenAccess true
IsPeerReviewed false
IsScholarly false
Issue 238
Language Avestan
LinkModel DirectLink
MergedId FETCHMERGED-doaj_primary_oai_doaj_org_article_60b3a78fba3b4b9e8c764a92084e850b3
OpenAccessLink https://doaj.org/article/60b3a78fba3b4b9e8c764a92084e850b
ParticipantIDs doaj_primary_oai_doaj_org_article_60b3a78fba3b4b9e8c764a92084e850b
PublicationCentury 2000
PublicationDate 2019-02-01
PublicationDateYYYYMMDD 2019-02-01
PublicationDate_xml – month: 02
  year: 2019
  text: 2019-02-01
  day: 01
PublicationDecade 2010
PublicationTitle Zabān va adab-i Fārsī (Online)
PublicationYear 2019
Publisher University of Tabriz
Publisher_xml – name: University of Tabriz
SSID ssib044765257
ssj0002909417
Score 3.450158
Snippet نفثه‎المصدور یکی از شاهکارهای بدیع نثر فنی و مصنوع در حوزة زبان و ادب فارسی است که شهاب‎الدین محمد خرندزی زیدری نسوی آن را در شرح مصائب روزگار جلال‎الدین...
SourceID doaj
SourceType Open Website
StartPage 119
SubjectTerms صناعات بدیعی و بیانی
نفثه‎المصدور
همسان‏پنداری
ژرف ساخت
یکسان‏ پنداری
Title تبیین الگوی کاربرد صناعات بدیعی و بیانی در نفثه ‏المصدور
URI https://doaj.org/article/60b3a78fba3b4b9e8c764a92084e850b
Volume 71
hasFullText 1
inHoldings 1
isFullTextHit
isPrint
link http://sdu.summon.serialssolutions.com/2.0.0/link/0/eLvHCXMwrV07T8MwELagEwvi_UYeEFvUNHVie-TRCqSKBQa2KE5cMZWKwg4ShA6R-BktZYg6dOg_sZuNX8I5qSqYGGDwcJZ9ts4nn-98-g6hgwqR1AsjzwLzYVtEOq4VcDe0Qso4Nf6FDPMitpf04pqd1gxMzqzUl8kJK-CBC8GVPVtUA8qaIqgKIrhkIfVIwB2bEclcW-S3r82_OVOgSYRQz8B8zqItDgc3Ji-_C8tXLMopL744HceuknLbQEuZzMoKaI7L2Q8A_9zS1JfQ4vSJiI-KrS2juUCuoI3GNLDYwYe4McNC7qyiGzVQ_SzJEh1j1dPPk1R3swRP3lVPDVUfWorVSMdAjqENMPSlWaLGMEh3sZkL02KgVKqGWMf6SX3oV_z5-GbY6Rc1UsBSDdfQeb12dXJmmU377QKmwjfA0XkHiNOfitP_TZzVdVRq3bbkJsLgNkeuKYsRCkKaPAokFTQUgrCIuQ4nW-j47-tt_weTHbRgjq5Ipt5Fpfu7B7mH5jvRw36uFl_Prd_a
link.rule.ids 315,783,787,867,2109,27936,27937
linkProvider Directory of Open Access Journals
openUrl ctx_ver=Z39.88-2004&ctx_enc=info%3Aofi%2Fenc%3AUTF-8&rfr_id=info%3Asid%2Fsummon.serialssolutions.com&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%D8%AA%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86+%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C+%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF+%D8%B5%D9%86%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA+%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D8%B9%DB%8C+%D9%88+%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D9%86%D9%81%D8%AB%D9%87+%E2%80%8F%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B5%D8%AF%D9%88%D8%B1&rft.jtitle=Zab%C4%81n+va+adab-i+F%C4%81rs%C4%AB+%28Online%29&rft.au=%D8%AD%D8%B3%D9%86+%D8%B4%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86&rft.au=%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87+%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C&rft.date=2019-02-01&rft.pub=University+of+Tabriz&rft.issn=2251-7979&rft.eissn=2676-6779&rft.volume=71&rft.issue=238&rft.spage=119&rft.epage=144&rft_id=info:doi/10.22034%2Fperlit.2019.8598&rft.externalDBID=DOA&rft.externalDocID=oai_doaj_org_article_60b3a78fba3b4b9e8c764a92084e850b
thumbnail_l http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/lc.gif&issn=2251-7979&client=summon
thumbnail_m http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/mc.gif&issn=2251-7979&client=summon
thumbnail_s http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/sc.gif&issn=2251-7979&client=summon