تبیین الگوی کاربرد صناعات بدیعی و بیانی در نفثه المصدور
نفثهالمصدور یکی از شاهکارهای بدیع نثر فنی و مصنوع در حوزة زبان و ادب فارسی است که شهابالدین محمد خرندزی زیدری نسوی آن را در شرح مصائب روزگار جلالالدین خوارزمشاه در زمان حملة مغول نوشته است. این کتاب دارای نثری منشیانه و فصیح است که نویسنده در تصنیف آن توجه فراوانی به کاربرد آرایه‌های بدیعی، بیانی...
Saved in:
| Published in: | Zabān va adab-i Fārsī (Online) Vol. 71; no. 238; pp. 119 - 144 |
|---|---|
| Main Authors: | , |
| Format: | Journal Article |
| Language: | Avestan |
| Published: |
University of Tabriz
01-02-2019
|
| Subjects: | |
| Online Access: | Get full text |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | نفثهالمصدور یکی از شاهکارهای بدیع نثر فنی و مصنوع در حوزة زبان و ادب فارسی است که شهابالدین محمد خرندزی زیدری نسوی آن را در شرح مصائب روزگار جلالالدین خوارزمشاه در زمان حملة مغول نوشته است. این کتاب دارای نثری منشیانه و فصیح است که نویسنده در تصنیف آن توجه فراوانی به کاربرد آرایه‌های بدیعی، بیانی، آیات، احادیث و لغات و اصطلاحات عربی دارد. سؤال مطرح این است که آیا نویسنده در کاربرد آرایه‌های زبانی از الگوی خاصی پیروی کرده یا اینکه این عناصر را تنها به‌منظور آرایش لفظی و معنوی کلام خود بهکار برده است. در پاسخ به این پرسش باید گفت که زبان فنی این اثر، دارای الگوی منسجمی در ژرفساخت است که نویسنده به پیروی از آن، دست به گزینش صنایع و آرایه‌های لفظی و معنوی زده و از یکسو کنایه و تشبیه را بیشتر از استعاره و مجاز بهکار برده و از سوی دیگر به پیروی از همین الگو از میان آرایه‌های بدیع لفظی، انواع گونههای سجع و جناس را برگزیده و در ایجاد موسیقی زبان اثر خود از آنها بهره برده است. در حوزة بدیع معنوی نیز کاربرد صنعت اغراق، تضمین و تلمیح که زیرساختی تشبیهی دارد، صبغة تشبیهی زبان نفثهالمصدور را پررنگتر کرده است. |
|---|---|
| ISSN: | 2251-7979 2676-6779 |
| DOI: | 10.22034/perlit.2019.8598 |