بررسی اثر شوک مالیات بر عایدی سهام و سپرده‌های بانکی در چارچوب تعادل عمومی پویای تصادفی کینزی

• Published in: سیاست‌گذاری اقتصادی Vol. 14; no. 27; pp. 215 - 245
• Main Authors: احمد غلامی, احسان سلیمی, باقر ادبی فیروزجایی
• Format: Journal Article
• Language: Persian
• Published: Yazd University 01-08-2022
• Subjects: مالیات بر سود سپرده; مالیات بر عایدی سهام; مدل تعادل عمومی پویای تصادفی; پایه مالیاتی
• ISSN: 2645-3967; 2645-3975
• DOI: 10.22034/epj.2022.17952.2297

امروزه اکثر کشورها مخارج خود را از طریق درآمدهای مالیاتی تامین مالی می‌کنند. در ایران طی سال‌های گذشته معافیت و مشوق‌های مالیاتی به بخش‌های مختلف اقتصادی اعطا شده است. سود سپرده‌های بانکی و عایدات سهام از جمله این موارد می‌باشند. علی‌رغم این‌که معافیت مالیاتی در راستای تحقق برخی اهداف مد نظر قرار می‌گیرد، برقراری آن موجب کاهش درآمد دولت می‌شود. به دنبال کاهش درآمدهای نفتی کشور در سال‌های اخیر یکی از مباحث نوین که در بین اقتصاددانان و سیاستمداران مطرح است وضع مالیات بر عایدات سهام و سود سپرده‌های بانکی می‌باشد. نظریه‌های متناقضی در مورد تاثیر وضع مالیات بر سود سپرده و نحوه اثرگذاری آن بر تولید وجود دارد. در مورد وضع مالیات بر عایدات سهام نیز نظرات متضادی در مورد تاثیری که مالیات بر سود سهام بر رفتار شرکت و در نتیجه بر عملکرد اقتصادی دارد وجود دارد. بر اساس دیدگاه جدید، مالیات از سود تقسیمی بر هزینه نهایی سرمایه تأثیر نمی‌گذارد و در نتیجه بر تصمیمات سرمایه‌گذاری تأثیری ندارد. بر اساس دیدگاه قدیمی، مالیات بر سود سهام تحریف‌کننده است و هزینه حقوق صاحبان سهام را افزایش می دهد. در این راستا هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیرات وضع مالیات بر عایدات سهام و سود سپرده بانکی بر متغیرهای کلان اقتصادی با رویکرد تعادل عمومی تصادفی پویا (DSGE) طی سال‌های 1398-1370 می‌باشد. نتایج نشان‌گر آن است که با وضع مالیات بر عایدی سهام، میزان سرمایه‌گذاری مولد کاهش یافته و شرکت‌ها در تامین مالی با مشکل مواجه شده و میزان سرمایه آن‌ها کاهش می‌یابد و به دنبال آن تولید با کاهش روبرو ﻣﯽﮔﺮدد. با وضع مالیات بر سپرده‌های بانکی نیز نتایج مشابهی حاصل ﻣﯽﮔﺮدد به طوری که تولید از حالت با ثبات خود کاهش می‌یابد و دیدگاه قدیمی تایید ﻣﯽﮔﺮدد.