تاثیر هزینه‌های رفاهی دولت بر ثبات سیاسی-اجتماعی (از مسیر توسعه انسانی): ایران و کشورهای منتخب

• Published in: سیاست‌گذاری اقتصادی Vol. 13; no. 26; pp. 163 - 196
• Main Authors: یداله دادگر, حمید اسکندری
• Format: Journal Article
• Language: Persian
• Published: Yazd University 01-02-2022
• Subjects: توسعه انسانی; ثبات سیاسی- اجتماعی; دموکراسی; نابرابری درآمدی; هزینه‌های دولت
• ISSN: 2645-3967; 2645-3975
• DOI: 10.22034/epj.2022.16884.2228

ثبات سیاسی-اجتماعی به عنوان یکی از مولفه‌های مهم حکمرانی خوب است که از یک سو همراه با آموزش و سلامت بالا در جامعه (نماد توسعه انسانی) بوده و از سوی دیگر زمینه ساز محیطی آرام برای پیشرفت اقتصادی است. زیرا این متغیر شرایطی را در بر می‌گیرد که در آن قانون حاکم بوده امنیت، آزادی و آرامش کافی وجود دارد. از آن‌جا که ثبات سیاسی- اجتماعی را نمی‌توان از هم جدا کرد، این دو در این مقاله به جای هم بکار برده می‌شوند. کشورهایی که از ثبات سیاسی بالاتری برخوردارند در پیشرفت اقتصادی نیز موفق‌ترند. دولت‌ها می‌توانند ترکیب مخارج خود را برای بهبود توسعه انسانی هدف‌گذاری کنند. این اثر به دنبال بررسی عوامل ثبات سیاسی از منظر توسعه انسانی برای 34 کشور توسعه‌یافته و 17 کشور عضو منا (شامل ایران) برای دوره 1998 تا 2020 است. از این رو با استفاده از یک سیستم معادلات همزمان تاثیر هزینه‌های دولت در بخش آموزش و بهداشت و تاثیر سایر عوامل موثر بر ثبات سیاسی را برای کشورهای مورد نظر ارزیابی می‌کند. نتایج نشان می‌دهد که هزینه‌های دولت در آموزش و بهداشت (از کانال توسعه انسانی) بر ثبات سیاسی کشورها اثر مستقیم دارد. همچنین متغیرهای تورم، بیکاری و نابرابری درآمدی، رابطه‌ای معکوس و معنی‌دار با ثبات سیاسی دارند (در عین حال یک یافته ضمنی این نوشته اثبات ادعای تئوری جدید اقتصاد بخش عمومی در برتری نقش آموزش و سلامت در ایجاد ثبات سیاسی نسبت به نقش قدرت نظامی درتئوری سنتی است).