İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI NIN TÜRKİYE-BULGARİSTAN İLİŞKİLERİNE ETKİSİ

• Published in: History studies : international journal of history
• Main Authors: SARIKOYUNCU DEĞERLİ, ESRA, KARAKUZU, HASAN
• Format: Journal Article
• Language: English
• Published: 12-05-2022
• ISSN: 1309-4688; 1309-4688
• DOI: 10.9737/hist.2022.1087

Türkiye ve Bulgaristan, I. Dünya Savaşı sırasında İttifak
Devletleri içerisinde İtilaf Devletlerine karşı aynı safta
savaşmıştır. Savaş sonucunda iki devlet de savaştan mağlup
olarak ayrılmıştır. I. Dünya Savaşı sonrasında, Türkiye
Cumhuriyeti Mustafa Kemal Paşa’nın liderliğinde “Yurtta
Sulh, Cihanda Sulh İlkesi” doğrultusunda barışçıl bir siyaset
izlemiştir. Bulgaristan ise dünyada gelişen siyasi ve askeri
gelişmelerden etkilenerek revizyonist bir politika takip
etmiştir. Bu bağlamda iki devlet II. Dünya Savaşı’na kadar
olan süreçte kısa süreli siyasi gerginlikler yaşasa da yapılan
karşılıklı ziyaretler dostluk ve komşuluğun ön plana
çıkmasını sağlayarak diplomatik krizleri çözüme
kavuşturmuştur. II. Dünya Savaşı başlarında hem Türkiye
hem de Bulgaristan tarafsızlığını ilan etmiş ancak savaşın
ilerlemesiyle birlikte Bulgaristan tarafsızlık siyasetini terk
ederek Mihver Devletleri tarafında savaşa katılmıştır.
Türkiye Cumhuriyeti ise ABD, İngiltere ve Rusya’nın
baskılarına rağmen savaş boyunca tarafsızlığını korumuş ve
savaşın bitmesine yakın da Almanya liderliğindeki Mihver
Devletlerine sembolik olarak savaş ilan ettiğini açıklamıştır.
Bulgaristan ise 1944 yılında teslim olduğunu dünyaya
duyarak savaştan çekilmiştir.
Çalışmanın konusunu teşkil eden II. Dünya Savaşı’nda
Türkiye ile Bulgaristan arasındaki siyasi ilişkiler, savaşın
başladığı 1939 yılından iki ülke arasındaki haberleşmelerin
kesildiği 1945 yılına kadar devlet liderlerinin ve
yöneticilerinin barışı korumak ve ilişkileri sürdürmek
maksadıyla verdikleri dostluk mesajları çerçevesinde
ilerlemiştir. Bu doğrultuda çalışmada; iki ülke arasında yapılan karşılıklı ziyaretler, antlaşmalar, devlet başkanları
ve bakanlarının açıklamaları ortaya konularak siyasi
ilişkilere etkisi incelenmiştir. Ayrıca devlet başkan ve
bakanlarının yaptığı ziyaretlerin Türk ve Bulgar kamuoyuna
yansıması irdelenerek iki ülke ilişkilerine katkılarından da
bahsedilmiştir.
Turkey and Bulgaria fought on the same side against
the Allied Powers within the Allied Powers during the
First World War. As a result of the war, both states
left the war as defeated. After the First World War, the
Republic of Turkey followed a peaceful policy in line
with the "Peace at Home, Peace in the World
Principle" under the leadership of Mustafa Kemal
Pasha. Bulgaria, on the other hand, was influenced by
the political and military developments in the world
and followed a revisionist policy. In this context,
althouth two states have short-term political tensions
in the process until World War II, the mutual visits
brought friendship and neighborliness to the fore and
resolved the diplomatic crises. At the beginning of
World War II, both Turkey and Bulgaria declared
their neutrality, but as the war progressed, Bulgaria
abandoned its neutrality policy and joined the war on
the side of the Axis Powers. The Republic of Turkey,
on the other hand, maintained its neutrality throughout
the war despite the pressures of the USA, England and
Russia, and declared that it declared war symbolically
against the Axis Powers led by Germany near the end
of the war. Bulgaria, on the other hand, withdrew from
the war when the world heard that it had surrendered
in 1944.
The political relations between Turkey and Bulgaria
during the World War II, which is the subject of the
study, have progressed within the framework of the
friendship messages given by the state leaders and
administrators in order to maintain peace and maintain
relations from the beginning of the war in 1939 until 1945, when the communication between the two
countries was cut off. In this direction, in the study;
Mutual visits between the two countries, agreements,
the statements of the heads of state and their ministers
were revealed and their effects on the political
relations were examined. In addition, the reflection of
the visits of the heads of state and ministers to the
Turkish and Bulgarian public opinion was examined
and their contribution to the relations between the two
countries was mentioned.