Türkmen Alfabesinin Evreleri

• Published in: Journal of Literature and Humanities
• Main Authors: Dinç, Sinan, Aşirov, Tahir
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: 13-05-2024
• ISSN: 2822-4779; 2822-4779
• DOI: 10.55590/literatureandhumanities.1443642

Dil, insanoğlunun bilgi ve tecrübesini aktarmakta kullandığı seslerle örülü iletişim aracıdır. Verileri doğrudan sesli olarak aktaramadığı durumlarda ise insanoğlunun en önemli buluşlarından biri olan yazı devreye girer. Yazının bu önemli işlevini gören tüm toplumlar gibi Türkmenler de çok eski devirlerden beri yazıyı kullanmaktadır. Türkmenlerin kullandıkları alfabeler hakkında kısaca bilgi vermek gerekirse “Orhun yazıtları” dönemi dışında temel olarak tarih sırasına göre dört dönemden bahsedilebilir: “Arap alfabesi”, “Latin alfabesi”, “Kiril alfabesi”, “Bağımsızlık dönemi Latin Alfabesi”. Görüldüğü üzere şartlara ve zamana göre dilin aktarımda kullanılan bir araç olan alfabe değişebilmektedir. Alfabenin sadece bir araç olduğu amaç olmadığı unutulmamalıdır. Günümüzde “teknolojinin alfabesi” Latin alfabesidir. Bilgisayar yazılımcısı penceresinden incelendiğinde Türkiye’de kullanılan Latin alfabesinde de sorunlar vardır. Özellikle büyük “İ”, küçük “ı”, “ğ”, “ç”, “ş” gibi işaretler sorun teşkil edebilmektedir. Bu yüzden tüm cumhuriyetlerde dilciler ile birlikte bilgisayar teknolojisi uzmanlarının ortaklaşa çalışmasın sonucu ortaya bir alfabe konulmalı ve bu alfabe Türkiye de dâhil tüm cumhuriyetlerde kullanılmalıdır.