İyonize Radyasyonun Karaciğer ve Böbrek Dokusu Üzerine Etkisi

• Published in: Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi Vol. 18; no. 1; pp. 11 - 18
• Main Authors: BARAN, Münevver, ÖNDER, Gözde Özge, GÖKTEPE, Özge, BALCIOĞLU, Esra, YILDIZ, Oğuz Galip, YAY, Arzu
• Format: Journal Article
• Language: English
• Published: 01-04-2021
• ISSN: 1304-7280
• DOI: 10.32707/ercivet.873018

Kanser tedavisinde kullanılan radyasyon uygulamalarının önemli komplikasyonları arasında radyasyona bağlı karaciğer ve böbrek toksisitesi bulunur. Doku ve/veya organlarda şekillenen radyasyon hasarı, alınan radyasyon dozu-na bağlıdır. Bu çalışma ile farklı dozlarda verilen iyonize radyasyonun (IR) sıçan karaciğer ve böbrek dokusu üzerine olası toksik etkilerinin değerlendirilmesi amaçlandı. Çalışmada, 40 adet dişi Wistar albino cinsi sıçan rastgele 4 gruba ayrıldı. Gruplar; kontrol grubu, 1Gy radyasyon grubu, 5Gy radyasyon grubu ve 10Gy radyasyon grubu şeklinde belir-lendi. Radyasyon uygulamaları gama ışını kullanılarak tek doz total vücut ışınlaması şeklinde yapıldı. Gruplara ait kara-ciğer ve böbrek dokuları Hematoksilen-Eozin (H&E), Masson trikrom ve Periyodik asit Schiff (PAS) boyama ile histopa-tolojik olarak değerlendirildi. Ayrıca, kaspaz-3 immünboyama ile apopitotik hücre sayısı belirlendi. IR uygulanan karaci-ğer dokuları histolojik olarak incelendiğinde, radyasyon uygulanan karaciğer dokularında başta vasküler ve interstisyel hemoraji alanları olmak üzere çeşitli hücresel hasarlar gözlenmiş olup hasar dereceleri radyasyon dozu ile doğru oran-tılıydı. Kontrol grubu ile kıyaslandığında en belirgin fibrozisin 10 Gy radyasyon uygulanan grupta olduğu gözlendi. Ayrı-ca, 5 Gy ve 10 Gy gruplarında hepatositlerin glikojen içeriğinde tükenme olduğu görüldü. Uygulanan IR, böbrek tübülle-rinde ve interstisyel dokuda değişikliklere ve hücresel hasara neden oldu. Özellikle 5 Gy ve 10 Gy IR uygulanan grup-larda kollajen liflerin miktarının arttığı ve proksimal tübül epitel hücrelerinde belirgin mikrovillus kaybı ile epitel bazal membranlarında kalınlaşma olduğu görüldü. Kaspaz-3 + hücre sayısı IR’nin hem karaciğer hem de böbrek dokuları üzerinde apopitozu arttırıcı etkiye sahip olduğunu gösterdi. Sonuç olarak, çalışma bulguları karaciğer ve böbrekte olu-şan doku hasarının ve apopitotik hücre sayısının IR’da uygulanan doza bağlı olduğunu ortaya koymuştur.
Radiation-induced liver and kidney toxicity are among the major complications of radiation applications used in cancer treatment. Radiation damage that occurs in tissues and/or organs depends on the radiation dose recei-ved. In this study, it was aimed to evaluate the possible toxic effects of ionizing radiation (IR) given in different doses on rat liver and kidney tissue. Investigation the possible effects of different doses of ionized radiation (IR) on liver and kidney tissues. In this study, 40 female Wistar albino rats were randomly divided into 4 groups. The groups were deter-mined as the control group, 1 Gy radiation group, 5 Gy radiation group and 10 Gy radiation group. Radiation applicati-ons were performed as a single dose of total body irradiation using gamma rays. Liver and kidney tissues of the groups were evaluated histopathologically through Hematoxylin-Eosin (H&E), Masson trichrome and Periodic acid Schiff (PAS) staining. Furthermore, the number of apoptotic cells was determined by caspase-3 immunostaining. When liver tissues treated with IR were examined histologically, various damaged cellwere observed in the irradiated liver tissues, especi-ally vascular and interstitial hemorrhage areas, and also the degree of damage was directly proportional with the radia-tion dose. Compared to the control group, the most prominent fibrosis was observed in the group treated with 10 Gy radiation. Furthermore, glycogen content depletion of hepatocytes was seen in 5 Gy and 10 Gy groups. The IR applied caused changes and cellular damage in the renal tubules and interstitial tissue. Especially in the 5 Gy and 10 Gy IR applied groups, the amount of collagen fibers increased and proximal tubule epithelial cells were found to have thicke-ning of the epithelial basement membranes with marked loss of microvilli. The caspase-3 + cell count showed that IR have an apoptosis-enhancing effect on both liver and kidney tissues. As a result, the study findings revealed that the tissue damage and apoptotic cell number in the liver and kidney are dependent on the dose administered in the IR.