MƏMMƏDAĞA ŞİRƏLİYEVİN “AZƏRBAYCAN DİALEKTOLOGİYASININ ƏSASLARI” DƏRSLİYİNDƏ TÜRKMƏN DİALEKTİNİN ÖZÜNƏMƏXSUS XÜSUSİYYƏTLƏRİNİN ƏKSİ
Tədqiqatda Məmmədağa Şirəliyevin “Azərbaycan dialektologiyasının əsasları” dərsliyi haqqında məlumat verilmişdir. “Fonetika”, “Morfologiya”, “Sintaksis”, “Leksika” bölmələri üzrə türkmən dilinin dialekti və şivələri incələnmişdir. İlk dəfə bu dərslikdə təsviri, müqayisəli və tarixi-müqayisəli üsulla...
Saved in:
Published in: | Uluslararası türk lehçe araştırmaları dergisi : Online Vol. 2; no. 2; pp. 136 - 143 |
---|---|
Main Author: | |
Format: | Journal Article |
Language: | English |
Published: |
20-12-2018
|
Online Access: | Get full text |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
Abstract | Tədqiqatda Məmmədağa Şirəliyevin “Azərbaycan
dialektologiyasının əsasları” dərsliyi haqqında məlumat verilmişdir. “Fonetika”, “Morfologiya”,
“Sintaksis”, “Leksika” bölmələri üzrə türkmən dilinin dialekti və şivələri
incələnmişdir. İlk dəfə bu dərslikdə təsviri, müqayisəli və tarixi-müqayisəli
üsullardan geniş istifadə olunmuşdur. Azərbaycan dili şivələrinin materialları
qədim türk abidələri, müasir türk dilləri və onların dialektlərilə əlaqəli
şəkildə şərh edilmişdir. Əsərdəki dialektoloji materiallar üç mənbədən
alınmışdır: 1) Müəllifin şəxsən topladığı materiallar Şuşa və onun kəndləri
(1938), Bakı və Bakı ətrafı kəndlər (1939-1940), Naxçıvan şəhəri və Babək
rayonunun Nehrəm kəndi (1941), Qazax (1942), Gəncə (1943), Ağdam rayonlarından
topladığı geniş materiallardan ibarətdir. 2) Ayrı-ayrı müəlliflərin əsərləridir
ki, bu əsərlərin bir qismi çapdan çıxmış, bir qismi namizədlik dissertasiyası
kimi müdafiə edilmiş və əlyazma şəklində Azərbaycan Dövlət Universitetinin
kitabxanasında saxlanılmış materiallardır. Buna N.İ.Aşmarin, M.İslamov,
R.Rüstəmov, İ.Hacıyev, B.İbrahimov, K.Ramazanov, T.Həmzəyevin elmi araşdırmaları
cəlb edilmişdir. 3) Üçüncü mənbə 1945-58-ci illər arasında ASSRA-nın Nizami
adına ədəbiyyat və dil institutunun ekspediyasının Zaqatala, Qax, Sabirabad,
Əlibayramlı, Naxçıvan, Ordubad, Əlibayramlı, Ağstafa, Tovuz, Qazax, Borçalı
rayonlarından, S.M.Kirov adına Azərbaycan dövlət Universitetinin dialektoloji
ekspediyasının Şamaxı, Mərəzə, İsmayıllı rayonlarından topladığı materiallar
təşkil edir. Ara-sıra digər türk dillərinə -çuvaş, başqırd, qazax, qırğız,
oyrot dillərinə də müqayisə üçün müraciət olunmuşdur. |
---|---|
AbstractList | Tədqiqatda Məmmədağa Şirəliyevin “Azərbaycan
dialektologiyasının əsasları” dərsliyi haqqında məlumat verilmişdir. “Fonetika”, “Morfologiya”,
“Sintaksis”, “Leksika” bölmələri üzrə türkmən dilinin dialekti və şivələri
incələnmişdir. İlk dəfə bu dərslikdə təsviri, müqayisəli və tarixi-müqayisəli
üsullardan geniş istifadə olunmuşdur. Azərbaycan dili şivələrinin materialları
qədim türk abidələri, müasir türk dilləri və onların dialektlərilə əlaqəli
şəkildə şərh edilmişdir. Əsərdəki dialektoloji materiallar üç mənbədən
alınmışdır: 1) Müəllifin şəxsən topladığı materiallar Şuşa və onun kəndləri
(1938), Bakı və Bakı ətrafı kəndlər (1939-1940), Naxçıvan şəhəri və Babək
rayonunun Nehrəm kəndi (1941), Qazax (1942), Gəncə (1943), Ağdam rayonlarından
topladığı geniş materiallardan ibarətdir. 2) Ayrı-ayrı müəlliflərin əsərləridir
ki, bu əsərlərin bir qismi çapdan çıxmış, bir qismi namizədlik dissertasiyası
kimi müdafiə edilmiş və əlyazma şəklində Azərbaycan Dövlət Universitetinin
kitabxanasında saxlanılmış materiallardır. Buna N.İ.Aşmarin, M.İslamov,
R.Rüstəmov, İ.Hacıyev, B.İbrahimov, K.Ramazanov, T.Həmzəyevin elmi araşdırmaları
cəlb edilmişdir. 3) Üçüncü mənbə 1945-58-ci illər arasında ASSRA-nın Nizami
adına ədəbiyyat və dil institutunun ekspediyasının Zaqatala, Qax, Sabirabad,
Əlibayramlı, Naxçıvan, Ordubad, Əlibayramlı, Ağstafa, Tovuz, Qazax, Borçalı
rayonlarından, S.M.Kirov adına Azərbaycan dövlət Universitetinin dialektoloji
ekspediyasının Şamaxı, Mərəzə, İsmayıllı rayonlarından topladığı materiallar
təşkil edir. Ara-sıra digər türk dillərinə -çuvaş, başqırd, qazax, qırğız,
oyrot dillərinə də müqayisə üçün müraciət olunmuşdur. |
Author | SEFERLİ, Aynur |
Author_xml | – sequence: 1 givenname: Aynur surname: SEFERLİ fullname: SEFERLİ, Aynur |
BookMark | eNrjYmDJy89LZWAQNzTQMzYwNTPWLyktys5JTNEzsTQ0MjJnYuA0MrUw1zU0sjRmQWJzMPAWF2cZGBgYWRoYmJobcjIs9z3W7wvELo5H5jkqHJ13ZEPQsX6fIxsiXcOObPBTeNQwxzHqWH-Qk2Oks6OfgsuRDY4-rt4h_j7-7kA1jsGefp5-Csf6gx2DfRyDPB81zFVwAaoOBhkA1A5kK4QcnhPkDbQAoRkoATL68LSow3P8gLYf648IDg1WiDg8B0gBNUYe6w_xAZoCVXes3xsoysPAmpaYU5zKC6W5GfTdXEOcPXSTi_KLi4tS0-ILijJzE4sq4w0N4sFBEg8NknhIkBiTrgMAXi2AfA |
ContentType | Journal Article |
DBID | AAYXX CITATION |
DOI | 10.30563/turklad.491227 |
DatabaseName | CrossRef |
DatabaseTitle | CrossRef |
DatabaseTitleList | CrossRef |
DeliveryMethod | fulltext_linktorsrc |
EISSN | 2587-1293 |
EndPage | 143 |
ExternalDocumentID | 10_30563_turklad_491227 |
GroupedDBID | AAYXX ALMA_UNASSIGNED_HOLDINGS CITATION GROUPED_DOAJ |
ID | FETCH-crossref_primary_10_30563_turklad_4912273 |
ISSN | 2587-1293 |
IngestDate | Fri Aug 23 00:46:16 EDT 2024 |
IsPeerReviewed | true |
IsScholarly | true |
Issue | 2 |
Language | English |
LinkModel | OpenURL |
MergedId | FETCHMERGED-crossref_primary_10_30563_turklad_4912273 |
ParticipantIDs | crossref_primary_10_30563_turklad_491227 |
PublicationCentury | 2000 |
PublicationDate | 2018-12-20 |
PublicationDateYYYYMMDD | 2018-12-20 |
PublicationDate_xml | – month: 12 year: 2018 text: 2018-12-20 day: 20 |
PublicationDecade | 2010 |
PublicationTitle | Uluslararası türk lehçe araştırmaları dergisi : Online |
PublicationYear | 2018 |
References | ref13 ref12 ref23 ref15 ref14 ref20 ref11 ref22 ref10 ref21 ref2 ref1 ref17 ref16 ref19 ref18 ref8 ref7 ref9 ref4 ref3 ref6 ref5 |
References_xml | – ident: ref13 – ident: ref1 – ident: ref4 – ident: ref2 – ident: ref3 – ident: ref5 – ident: ref6 – ident: ref7 – ident: ref20 – ident: ref21 – ident: ref22 – ident: ref23 – ident: ref9 – ident: ref8 – ident: ref19 – ident: ref18 – ident: ref16 – ident: ref10 – ident: ref11 – ident: ref17 – ident: ref12 – ident: ref15 – ident: ref14 |
SSID | ssj0002900571 |
Score | 4.149234 |
Snippet | Tədqiqatda Məmmədağa Şirəliyevin “Azərbaycan
dialektologiyasının əsasları” dərsliyi haqqında məlumat verilmişdir. “Fonetika”, “Morfologiya”,
“Sintaksis”,... |
SourceID | crossref |
SourceType | Aggregation Database |
StartPage | 136 |
Title | MƏMMƏDAĞA ŞİRƏLİYEVİN “AZƏRBAYCAN DİALEKTOLOGİYASININ ƏSASLARI” DƏRSLİYİNDƏ TÜRKMƏN DİALEKTİNİN ÖZÜNƏMƏXSUS XÜSUSİYYƏTLƏRİNİN ƏKSİ |
Volume | 2 |
hasFullText | 1 |
inHoldings | 1 |
isFullTextHit | |
isPrint | |
link | http://sdu.summon.serialssolutions.com/2.0.0/link/0/eLvHCXMwtR3LbtpAcBXSSy9VqrbqWz4UqZJFgx-AfVxsoyCMD9ipgAsy8aJIQbQicMgtf-BbTzTXXvkHqD8kX9IZ79qYtJXooUKw63nt2jPenR2vB0I-GBozQs1UKpFaNyv6RLuomBNVqYQMvFlAVSdVfDn5zG94fcN2dOeolMV0d7D_qmmAga7xzdl_0HYuFABQB53DL2gdfg_Se7ds1ctGqytKm6K7aDpULls1KPGoWe1xpMuPBs5nXvHkbO-DRYecpNekA_xTSJtTUNfpBPjsSXBSv-21gS2l9anv0l47k2EjUyrDzxoSzQi4HOBjetPqdURn95sRxHnXkLY-5CyeOEte9P1zX-5zDFRFYwOODFzRi9_kIbQjqItO-vl0CTfKHD7XKVKRFyi7ac2v5Cm7TPcWNJgM-PSathacCqY44BIcEZtjSCiNuPB0rnksy2nBCoK3mo7MN7PlvBh8UQzcyKJWd2O0WoMxGl0mPp3-ASYmGbVwL6mFCUPR6gXfQ-Epqx5Oa7jMw_wa4IRcTcPok24qKs-osJ9A_MHEnm-3hIVeKmIkBIy4gBJ5pMLwXC8EItB_UU18QxkjFfmZ8JxYqYzT_U4U3LmCXxackCdiQSVRfic8JUds9oz86CZxF7423d5R6efddt1LYne7Bkvfrj3p_nZFh0ksbFuyt-vcroGG27SUxMKe72-_SzZQ-ygA2KEuBZsVWG0S75gBgaI334ablQetJzFapdTfrKAAxkESBy5IEXRJ3AHoc3LacgLrrJKd3egrz_4y-svF1F6Q49mXGXtJpKh20QiVMYx5Wk2PQtVQNBaFjZrSqOpjxsavyMdDpb4-nPQNebyz0LfkeDFfsnekdB0t36f6_QW29bLA |
link.rule.ids | 315,783,787,867,27936,27937 |
linkProvider | Directory of Open Access Journals |
openUrl | ctx_ver=Z39.88-2004&ctx_enc=info%3Aofi%2Fenc%3AUTF-8&rfr_id=info%3Asid%2Fsummon.serialssolutions.com&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=M%C6%8FMM%C6%8FDA%C4%9EA+%C5%9E%C4%B0R%C6%8FL%C4%B0YEV%C4%B0N+%E2%80%9CAZ%C6%8FRBAYCAN+D%C4%B0ALEKTOLOG%C4%B0YASININ+%C6%8FSASLARI%E2%80%9D+D%C6%8FRSL%C4%B0Y%C4%B0ND%C6%8F+T%C3%9CRKM%C6%8FN+D%C4%B0ALEKT%C4%B0N%C4%B0N+%C3%96Z%C3%9CN%C6%8FM%C6%8FXSUS+X%C3%9CSUS%C4%B0YY%C6%8FTL%C6%8FR%C4%B0N%C4%B0N+%C6%8FKS%C4%B0&rft.jtitle=Uluslararas%C4%B1+t%C3%BCrk+leh%C3%A7e+ara%C5%9Ft%C4%B1rmalar%C4%B1+dergisi+%3A+Online&rft.au=SEFERL%C4%B0%2C+Aynur&rft.date=2018-12-20&rft.issn=2587-1293&rft.eissn=2587-1293&rft.volume=2&rft.issue=2&rft.spage=136&rft.epage=143&rft_id=info:doi/10.30563%2Fturklad.491227&rft.externalDBID=n%2Fa&rft.externalDocID=10_30563_turklad_491227 |
thumbnail_l | http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/lc.gif&issn=2587-1293&client=summon |
thumbnail_m | http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/mc.gif&issn=2587-1293&client=summon |
thumbnail_s | http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/sc.gif&issn=2587-1293&client=summon |