TÜRK KÜLTÜRÜNDE RİTÜELİSTİK BİR YEMEK OLARAK BAUIRSAQ, PİŞİ, PESMET, LOKMA, KIYGAŞA

• Published in: Uluslararası uygur araştırmaları dergisi (Online) no. 20; pp. 1 - 18
• Main Author: ŞAHİNLER, Duygu
• Format: Journal Article
• Language: English
• Published: 24-12-2022
• ISSN: 2458-827X; 2458-827X
• DOI: 10.46400/uygur.1183731

Toplumlar; sosyal, ekonomik ve kültürel şartlarına paralel olarak beslenme şekillerini oluşturmaktadır. Benzer yiyecekler çeşitli toplumlarda aynı usul ve içerik ile yapılsa bile farklı adlandırmalara sahip olabilir. Bu makalede Türk kültüründe ritüelistik bir yeri olan ve Türk dünyası gibi geniş bir coğrafyanın neredeyse tamamında görülüp farklı isimlerle adlandırılan hamur kızartması incelenmiştir. İnceleme sonucunda Kazakistan’ın uydudan yayın yapan ilk ulusal televizyon kanalı Kazakh TV’nin, millî ve kültürel değerlerini tanıtmak için çeşitli içerikler hazırladığı bir programda yiyeceğin menşe efsanesine animasyon filmi olarak yer verdiği saptanmıştır. Yine Kazakistan ve Özbekistan gibi yıllarca kültür emperyalizmine maruz kalan ülkelerde, “kolobok” isimli bir Rus yiyeceğinin, bu yiyeceğin masalının ve tiyatro oyununun; Kazak Türkleri ve Özbek Türkleri tarafından ismi değiştirilmek suretiyle yerelleştirildiği gözlemlenmiştir. Türk dünyasının neredeyse tamamında aynı içerikle ve benzer amaçlarla yapılan hamur kızartmasının millî benlik ve bilinç olgusuna katkı sağladığı ve toplumsal dayanışmayı pekiştirdiği gözlemlenmiştir. Çalışmamızın temelini, konuyla ilgili mevcut literatür kaynakları, güncel internet verileri ve mülakat yöntemiyle yaptığımız derleme çalışmaları oluşturmaktadır
Societies form their diets in parallel to their social, economic and cultural conditions. Similar foods might have different names in different countries even if they are done in the same way with the same ingredientsIn this article, fried dough, which has a ritualistic place in Turkish culture, is seen in almost all of a wide geography such as the Turkish world and is called with different names, has been examined.
As a result of the examination, it was determined that Kazakh TV, the first national television channel of Kazakhstan broadcasting by satellite, included the legend of the origin of the dish as an animated film in a program that prepared various contents to promote its national and cultural values.
It has also been observed that in countries such as Kazakhstan and Uzbekistan, which have been exposed to cultural imperialism for years, a Russian food called “kolobok”, the tale and theatrical play of this food has been localized by Kazakh Turks and Uzbek Turks by changing its name.
It has been observed that fried dough, which is made with the same content and for similar purposes in almost all of the Turkic world, contributes to the phenomenon of national identity and awareness and reinforces social solidarity. The basis of our study consists of the related literature sources available, current internet data and the compilation studies we made with the interview method.