Qədim dövr Azərbaycan ədəbiyyatında uşaq mütaliəsi nümunələri (N.Gəncəvinin “Xəmsə”si əsasında)

• Published in: Azərbaycan Dili və Ədəbiyyat Tədrisi Vol. 2021; no. 267; pp. 112 - 122
• Main Author: Soltanqızı Hüseynova,Pərixanım
• Format: Journal Article
• Language: Azerbaijani
• Published: Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi 05-04-2021
• Subjects: Edebiyat; Türkiye; Bakü; image; poetics; elm; humanism; ağıl; bədiilik; humanizm; cleverness; obraz; Khamsa; science; poetika; Xəmsə; artistical; ability; bacarıq
• ISSN: 2790-0738
• DOI: 10.48445/TAIIJ.2021.10.76.011

Məqalədə N.Gəncəvinin yaradıcılığı əsasında qədim dövr Azərbaycan ədəbiyyatında uşaq mütaliəsi nümunə-ləri araşdırılır. Tədqiqatın əsas obyekti şairin “Xəmsə”si-dir. Burada “Yaralı bir uşağın dastanı”, “Ağlın gözü işıq-lanmış qəlb evinin çırağından”, “Sultan Səncər və qarı”, “Oğlum Məhəmmədə nəsihət” (“Sirlər xəzinəsi”), “Bəh-ramın qoca çobanın evinə yetişməsi” (“Yeddi gözəl”), “Qibtli Mariyanın hekayəsi” (“İskəndərnamə”) və s. he-kayələr uşaq mütaliəsi nümunələri kimi tədqiq olunur. Ağıl, bacarıq, fərasət, ədalət, əməyə və vətənə məhəbbət, dövlətçilik, xeyirin şər üzərində qələbəsi və s. motivlər elmi təhlilə cəlb edilir. Tədqiq olunan uşaq mütaliəsi nü-munələrinin yeniyetmə və gənclərin mənəvi-əxlaqi tərbi-yəsində rolu araşdırılır. Elmi polemika aparılır. Müəllifin elmi qənaətləri və mülahizələri ədəbi sitatlar üzərində təhlil edilir.