Feriba Vefi'nin “Uçup Giden Bir Kuş” Romanındaki “Bilinç Akışı” Yöntemi, Romanın Sorunları ve Görselleri Hakkında

• Published in: Turkish Academic Research Review - Türk Akademik Araştırmalar Dergisi [TARR] Vol. 8; no. 3; pp. 1140 - 1150
• Main Author: ŞERİFOVA, Salide
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: 16-09-2023
• ISSN: 2602-2923; 2602-2923
• DOI: 10.30622/tarr.1284047

Azerbaycan asıllı İranlı yazar Feriba Vefi'nin (1963) “İran'ın en iyi romanı” seçilen “Uçup Giden Bir Kuş” (Perende-i Men), epik ve bilinç akışı tekniği ile yazılmış bir roman olarak karşımıza çıkmaktadır. Eserde zengin yaşam olayları, karmaşık hikâyeler, İnsanoğlunun kaderi ve karakterler sanatsal bir bakış açısı ile geniş ve kapsamlı bir şekilde yansıtılır. Eserin “bilinç akışı” yöntemiyle sunumu da dikkat çekicidir. “Bilinç akışı” yöntemine dayanan eserde anlatılan olaylar, kahramanın çevredeki dünyayla yüzleşmesi ve ana karakterin düşünceleri arka planında sunulur. Akıldan geçen karışık duygu ve düşünceleri olduğu gibi sunmayı sağlayan şapka teknik olan iç monoloğun, modernizm edebî akımının bir özelliği olduğu açıktır. “Bilinç akışı”, 20. yüzyıl modernizm literatüründe kullanılmaya başlayan psikoloji ile ilgili bir yöntem olarak dikkat çekmektedir. Feriba Vefi “Uçup Giden Bir Kuş” romanında kahramanın baştan savma, mantıksız ve gelişigüzel kurulmuş iç monologlarını kullanır. Onun düşüncelerini yazıya döker. Zira bu teknikte olayın kahramanı çoğunlukla düşünceleri, iç monologları ile vardır. “Bilinç akışı”nda kahramanın yaşam yolu, ruhsal arayışları, iç dünyası, kahramanın düşüncelerinde, hayatında karşılaştığı şoklar ve trajik durum, sosyal ve politik durumun çelişkisi açıklığa kavuşturulur ve bir bütün olarak ortaya çıkar. Kahramanın düşüncesine nüfuz eden ayaklanmalar ve trajediler, insanlık sorununun bir parçası olarak yansıtılır. Eserin kahramanının yaşadığı çalkantılar ve aile içi çatışmalar, kahramanın iç dünyasının prizmasından ortaya çıkar. Yazarın sunduğu olayların arka planına karşı okuyucu, roman kahramanının çatışmasına ve çalkantılarına canlı bir tanık olur. Feriba Vefi'nin “Uçup Giden Bir Kuş” romanında kahramanın düşünceleri farklı olaylara farklı yaklaşımları yansıtır. Eserde sunulan “bilinç akışı”, farklı zamanların olaylarını temsil eder. Yazar, kahramanın düşünceleriyle farklı zamanların olaylarını aynı anda, yani geçmişle bugünü birleştirerek sunar. “Görece bağımsızlığı oluşturan 53 kısa bölümden oluşan” romanında yazar, hemcinsinin yaşamının yansımasına değinir.
Iranian writer of Azerbaijani descent, Feriba Vefi (1963), presents her novel “Uçup Giden Bir Kuş” (Flying Away Bird), chosen as “The Best Novel of Iran”, written using epic and stream-of-consciousness techniques. The work vividly portrays a rich tapestry of life events, intricate stories, the fate of humankind, and characters through an artistic lens. The use of the “stream of consciousness” method in the novel's presentation is noteworthy. In the work rooted in the “stream of consciousness” approach, events unfold against the backdrop of the hero's confrontation with the external world and the main character's thoughts. The hat technique, which allows the presentation of tangled feelings and thoughts as they pass through the mind, is clearly a feature of the modernist literary movement. “Stream of consciousness” began drawing attention in 20th-century modernist literature as a method related to psychology. In “Flying Away Bird”, Feriba Vefi employs the hero's haphazard, illogical, and arbitrarily constructed inner monologues, pouring out his thoughts onto paper. As this technique predominantly embodies the protagonist through their thoughts and inner monologues. In “stream of consciousness”, the hero's life path, spiritual quests, inner world, shocks, and tragic circumstances faced in life, and the contradictions of social and political situations are elucidated and presented as a whole. The rebellions and tragedies penetrating the hero's thoughts are depicted as part of the human condition. The turmoil and familial conflicts experienced by the novel's protagonist emerge through the prism of his inner world. Against the backdrop of the events presented by the author, the reader becomes a vivid witness to the conflicts and upheavals of the novel's hero. In Feriba Vefi's “Flying Away Bird”, the hero's thoughts reflect diverse approaches to different events. The “stream of consciousness” in the work represents events of various times. The author presents events from different periods simultaneously through the hero's thoughts, effectively merging the past with the present. In her novel, comprising “53 relatively independent short sections”, the author touches upon reflections of her gender's life.