Lisans programındaki matematik öğretimi derslerinin özel alan yeterliklerini kazandırması yönünden değerlendirilmesi

• Published in: E- Kafkas eğitim araştırmaları dergisi (Online) Vol. 9; no. 1; pp. 109 - 147
• Main Authors: SEZER, Elif, ALTUN, Murat
• Format: Journal Article
• Language: English
• Published: Kafkas University 22-03-2022
• Subjects: bilgisayar destekli matematik öğretimi; computer-assisted mathematics instruction; matematik öğretimi; mathematics teaching; provus; provus’un fark değerlendirme modeli; special teaching methods; teacher competence; özel öğretim yöntemleri; öğretmen yeterliği
• ISSN: 2148-8940; 2148-8940
• DOI: 10.30900/kafkasegt.984948

Bu araştırmanın amacı Türkiye’deki bir devlet üniversitesinin ilköğretim matematik öğretmenliği lisans programındaki matematik öğretimi derslerinin [Bilgisayar Destekli Matematik Öğretimi (BDMÖ) ve Özel Öğretim Yöntemleri-I (ÖÖY-I)] özel alan yeterliklerini geliştirme düzeyini incelemektir. Kullanılan özel alan yeterlikleri Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 2008 yılında belirlenen ilköğretim matematik öğretmenliği öğretmen yeterlikleridir. Araştırmanın amacı doğrultusunda matematik öğretimi derslerinin programları (Yükseköğretim Kurulu ve devlet üniversitesi tarafından hazırlanan) ve 2017-2018 akademik yılındaki uygulamasının özel alan yeterlikleriyle uyum düzeyi incelenmiştir. Uygulanan programın geliştirdiği yeterlikler öğretim üyesi ve öğretmen adayı görüşleri ile derslerin öğretim sürecine göre belirlenmiştir. Durum çalışması deseninde tasarlanan bu araştırmada doküman incelemesi, betimsel analiz ve frekans kullanılmıştır. Araştırmanın sonucuna göre matematik öğretimi derslerine ait devlet üniversitesi tarafından hazırlanan programlar, yeterliklerin yaklaşık yarısını; uygulama ise yaklaşık dörtte üçünü yansıtmaktadır. Programa göre derslerde yer verilmesi planlanan tüm yeterlikler uygulamada ele alınmıştır. “Matematik Dersi Becerilerini Geliştirme” ve “Matematik Öğretiminin İzlenmesi, Değerlendirilmesi ve Geliştirilmesi” yeterlik alanlarındaki tüm yeterlikler dersin kapsamında olmasa bile uygulamada ele alınmıştır. Ancak “Okul, Aile ve Toplumla İşbirliği Yapabilme” alanındaki yeterliklere matematik öğretimi derslerinde yer verilmemiştir. Bununla birlikte veri kaynaklarına (ders içeriği, ders gözlemi, öğretim üyesi ve öğretmen adayı görüşleri) göre özel alan yeterliklerinin uyum düzeyinin farklılaştığı görülmüştür. Ayrıca “Matematik Öğretim Durumlarını Planlama ve Düzenleme” alanındaki yeterlik ve performans göstergeleri düzenlenerek öneri sunulmuştur. Önerilen yeterlikler (i) etkinlik ve ders içi uygulamalardan yararlanabilme ile (ii) öğretim yöntem ve tekniklerinden yararlanabilmedir.
The study aimed to investigate the potential of undergraduate mathematics education courses [Computer-assisted Mathematics Instruction (CAMI) and Special Teaching Methods-I (STM-I)] for supporting special field competencies. The researchers assessed the special field competencies determined by the Ministry of National Education in 2008 and compared them with CAMI and STM-I’s content in the official curriculum, which created by the Council of Higher Education and a public university in Turkey, and operational curriculum in the 2017-2018 academic year. The opinions of lecturers and teacher candidates and teaching process of the courses were considered in assessing the compatibility of the applications. This case study’s data was analyzed through document analysis, descriptive analysis and frequency. The results revealed that the contents of official curriculum, prepared by the public university, included about half of the competencies and operational programs reflected approximately three-quarters of the competencies. All the competencies, addressed in the official curriculum, were included in the operational curriculum. All the competencies in developing mathematics skills and monitoring, evaluating, and improving mathematics teaching skills themes were explicitly emphasized in the operational curriculum. However, the competencies related to cooperation with school, family, and society were not addressed in mathematics education courses. The compatibility of the competencies differed by the data sources (course content and observation; lecturers' and teacher candidates' opinions). Besides, suggestions were made for competency and performance indicators in the competency field of planning and organizing mathematics instruction. Suggested competencies were (i) effective use of learning activities and in-class practices, and (ii) effective use of teaching methods and techniques.