Zamanla Değişken Kütleye Sahip Kütle Yay Sönüm Sisteminin Periyodik Olmayan Titreşimleri

• Published in: Düzce Üniversitesi bilim ve teknoloji dergisi (Online) Vol. 8; no. 3; pp. 2110 - 2121
• Main Authors: SARI, Gözde, AYDIN, Yasemin Nur
• Format: Journal Article
• Language: English
• Published: Düzce University 31-07-2020
• Subjects: damped vibration; değişken kütleli sistem; free vibration; multiple scales method; nonstationary vibrations; periyodik olmayan titreşimler; serbest titreşim; sönümlü titreşim; variable mass system; çok ölçekli metot
• ISSN: 2148-2446; 2148-2446
• DOI: 10.29130/dubited.670658

Bu çalışmada zamana bağlı üstel fonksiyon ile değişken kütleli, sönümlü, tek serbestlik dereceli sistemin titreşimleri araştırılmıştır. Literatürde sunulan birçok çalışma değişken kütleli sistemlerde reaktif kuvvetin dikkate alınması gerektiğini belirtmektedir. Bu nedenle sistemin matematiksel modelinde sistemden ayrılan/eklenen kütle hızı ile sistem hızı arasındaki farkın etkisinden dolayı meydana gelen reaktif kuvvet dikkate alınmıştır. İkinci mertebe adi diferansiyel denklemin çözümü çok ölçekli metot ile elde edilmiştir. Sistemin çözümü periyodik titreşime göre farklılık göstermektedir. Kütlenin zamanla değişmesi, sistemin periyodik olmayan titreşim yapmasına neden olmaktadır. Sistemin genliği ve frekansı zamana bağlı olarak değişmektedir. Sistemin genliği sönüm ve reaktif kuvvet parametrelerine bağlı olarak değişmektedir. Reaktif kuvvet dikkate alınmadığında sistemin kütlesi arttığında veya azaldığında sistemin genliği, sönüm etkisi ile zamanla azalmaktadır. Reaktif kuvvet dikkate alındığında ise, kütle zamanla arttığında reaktif kuvvet ile sönüm kuvveti etkisi ile sistemin genliği azalmaktadır. Kütlenin azaldığı durumda reaktif kuvvet sistemin genliğini arttırırken, sönüm kuvveti sistemin genliğini azaltmaktadır.
In this study, free vibration of a single-degree-of-freedom system which had a time-varying mass, a damper was investigated. Many studies in the literature state that reactive force should be taken into account in variable mass systems. Therefore the reactive force due to the effect of the difference between the mass speed separated / added from the system and the system speed was taken into account in the mathematical model of the system. The solution of the second-order ordinary differential equation was obtained by the multi-scale method. The solution of the system changed according to periodic vibration. The change of mass with respect to time caused the system to vibrate non-periodically. The amplitude and frequency of the system varied with respect to time. The amplitude of the system varied depending on the damping and reactive force parameters. When the reactive force was not taken into account, whether the mass of the system increases or decreases, the amplitude of the system decreases with respect to time with the damping effect. When the reactive force is taken into account, when the mass increases with respect to time, the amplitude of the system decreases with the effect of reactive force and damping force. When the mass decreases, the reactive force increases the amplitudes of the system while the damping force decreases the amplitudes.