İngiltere ve Galler adalet divanının “navitaire kararı” ışığında bilgisayar programlarına esas fikrin ve konseptin korunabilirliği üzerine bir inceleme

• Published in: İstanbul Hukuk Mecmuası Vol. 78; no. 1; pp. 83 - 97
• Main Authors: Kaya,Arslan, Sönmez,Numan Sabit
• Format: Journal Article
• Language: English; Turkish
• Published: İstanbul Üniversitesi Yayınları 30-04-2020
• Subjects: Hukuk; İstanbul; Türkiye; Navitaire; Hususiyet; FSEK; Originality; Work; Bilgisayar programları; Eser; Copyright law; Computer programs
• ISSN: 2636-7734
• DOI: 10.26650/mecmua.2020.78.1.0003

Fikri mülkiyet hukukunun en temel konularından birisi fikir ile eser ayrımı ve fikrin korunup korunmayacağı hususudur. Fikri mülkiyet hukukunun amacı halihazırda meydana getirilmiş eserlerin korunması, yeni eserlerin üretiminin teşvik edilmesi ve eser sahiplerinin emeklerinin karşılığının sağlanabilmesidir. Ancak diğer taraftan bu koruma ile fikri gelişimin önünün de tıkanmaması gerekir. İşte bu nedenle, fikri haklar bakımından en temel ilkelerden birisi fikrin değil eserin korunmasıdır. Öte yandan bazı eser türlerinde fikir ile eserin iç içe geçmesi ve ayırt edilmesinin zorluğu karşısında, koruma alanının fikir kısmına da genişlemesi gibi sorunlar ile karşılaşılabilmektedir. Bilgisayar programlarında da koruma konusu esasen bir programın bilgisayar dilinde ifade ediliş biçimi, yani programın arkasındaki fikir ve ilkelerin bilgisayar ortamında somutlaşmış halidir. Bazı hallerde ise bilgisayar programının korunmasının, bu programın işleyiş biçimine, altında yatan ilkeler ve fikirlere, programda yer alan arayüz ve komutlara, programın çalışma mantığına ve giderek programın görünüm ve hissine de sağlanması talep edilebilmektedir. Bu çalışmamızda bir İngiliz mahkemesi kararı çerçevesinde Türk hukuku bakımından yukarıda arz edilen bu sorunlar ele alınacaktır.