TÜRKİYE’DEN KIBRIS’A GİDEN EĞİTİMCİ VE YAZARLARIN GÖZÜYLE KIBRIS’TA EĞİTİM HAYATI

• Published in: Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi Vol. 10; no. 19; pp. 209 - 225
• Main Author: ÇAPA, Mesut
• Format: Journal Article
• Language: English; Turkish
• Published: Trakya Üniversitesi 17-02-2020
• Subjects: Edebiyat; Türk Dili; Türkiye; Edirne; teaching without books; English administration; Kâzım Nami; Minister of Education; Kıbrıs Türk Lisesi; Maarif Müdürü Kanon Newham; Victoria Girl’s High School; Kanon Newham; Ministry of Education Department; kitapsız öğretim; İngiliz İdaresi; Cyprus Science High School; Türk Maarif Dairesi; Viktorya Kız Lisesi
• ISSN: 1309-7660
• DOI: 10.33207/trkede.654986

Türkiye Cumhuriyeti, kuruluşundan itibaren Kıbrıs Türkleriyle eğitim ve kültür alanında iletişimini sürdürmeye çalışmıştır. İngiliz idaresinin hâkim olduğu yıllarda, bazı güçlüklere rağmen Türkiye’den Kıbrıs’a öğretmenler gönderilmiştir. Bu dönemde, “Anavatan” Türkiye ile “Yavru vatan” Kıbrıs arasındaki dostluk ve kardeşlik ilişkileri ziyaretlerle pekiştirilmiştir.
1925-1927 tarihleri arasında Lefkoşa Lisesi Müdürlüğü’nde bulunan Kâzım Nami Duru, Cumhuriyet dönemiyle ilgili anılarında Kıbrıs’a da yer vermiştir. Yine aynı tarihlerde konsolosluk görevinde bulunan Ali Asaf Bey, Kıbrıs’ta eğitim hayatına büyük ilgi göstererek önemli tespitlerde bulunmuştur. Daha sonraki tarihlerde Kıbrıs’ı ziyaret etmiş olan Hasene Ilgaz, Hasan Ali Yücel ve Şemsi Belli gibi eğitimci, yazar ve siyasetçiler de gezi notlarını yayınlamışlardır. 1925-1960 yıllarını kapsayan bu anılarda, Kıbrıs’ın eğitim ve kültür hayatı, basın, ekonomik hayat, ulaşım, Kıbrıs Türklerinin Türkiye’ye bakışları gibi muhtelif konulara değinilmektedir. Kıbrıs’ta, 1959 yılına kadar İngiliz idaresinin kontrolü altında bulunan eğitim hayatı, bu tarihten itibaren Türk ve Rum toplumlarının idaresine bırakılmıştır. Bu araştırmada, 1960 yılından önce Kıbrıs Türklerinin eğitim hayatı Türkiye’den Kıbrıs’a giden eğitimci ve yazarların yayınları çerçevesinde verilmeye çalışılacaktır.