Türkiye’deki süreli hemşirelik dergilerinde yayımlanmış araştırmalarda ölçeklerin kullanım biçimleri ve üretilen bilgilerin ölçek yapısına uygunluğu

• Published in: Hemşirelik Bilimi Dergisi Vol. 6; no. 2; pp. 88 - 96
• Main Authors: Karaçam,Zekiye, Öcalan,Sinem, Albayrak,Selvinaz, Eroğlu,Kafiye
• Format: Journal Article
• Language: English; Turkish
• Published: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi 08-09-2023
• Subjects: Hemşirelik; Sağlık Hizmetleri; Tıp; Aydın; Türkiye; Nursing; Hemşirelik; Yöntem; Science; Bilim; Scale; Ölçek; Method; Research; Araştırma
• ISSN: 2636-8439
• DOI: 10.54189/hbd.1290649

Amaç: Bu araştırmanın amacı hemşirelik araştırmalarında ölçeklerin kullanım biçimleri ve üretilen bilgilerin ölçek yapısına uygunluğunun incelenmesidir.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı nitelikte olan bu araştırma, 01.07.2021 ve 01.09.2021 tarihleri arasında Türkiye’de 2018-2020 yılları arasında düzenli olarak, süreli yayınlanan 20 adet hemşirelik dergisi üzerinde yapılmıştır. Çalışmada 250 araştırmada kullanılan 385 ölçeğin raporlanma özellikleri incelenmiştir. Veriler soru formu ile toplanmış ve tanımlayıcı istatistikler ile analiz edilmiştir.
Bulgular: Çalışmalarda kullanılan ölçeklerin %96.9 (n= 373)’unun araştırmanın amacına uygun olduğu ve %82.3 (n= 317)’ünün araştırma amacının ölçek yapısına uygun biçimde yazıldığı belirlenmiştir. Araştırmalarda kullanılan ölçeklerin %84.9 (n= 327)’unda ölçek tipi ve %66 (n= 254)’sında amacı rapor edilmiştir. Çalışmaların %83.7 (n= 322)’sinde özgün ölçek sahiplerine atıf yapıldığı, %11.2 (n= 43)’sinde özgün ölçeğe ve %74.8 (n= 288)’inde Türkçe formuna ilişkin güvenirlik bilgilerinin yazıldığı saptanmıştır. Çalışmaların %88.3 (n= 340)’ünde ölçeğin değerlendirme şekli açıklanmıştır. Ölçeklerin %50.9 (n= 196)’unda uygulanma şekli açıklanmış ve %26.5 (n= 26.5)’inde veriler ölçeğin uygulanma şekline uygun toplanmıştır. Ölçeklerin %76.1 (n= 293)’inde analizlerin, %76.1 (n= 293)’inde bulguların ölçeğin değerlendirme şekline uygun rapor edildiği belirlenmiştir.
Sonuç: Bu çalışma, hemşirelik araştırmalarında ölçek kullanımı ile ilgili bazı yetersizliklerin olduğu sonucu açığa çıkarmıştır. Ölçeklerin orijinal yapısına uygun biçimde uygulanması ve değerlendirilmesi sağlanarak daha nitelikli bilgi üretimine katkı sağlanabilir.