Gelişimsel Geriliği Olan Bireylere Okuldan İşe Geçiş Becerilerinin Kazandırılmasına İlişkin Öğretmenlerin ve Yöneticilerin Görüşleri

• Published in: Abant ízzet Baysal üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi Vol. 7; no. 2; pp. 61 - 84
• Main Authors: GÜRSEL, Oğuz, ERGENEKON, Yasemin, BATU, E. Sema
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Abant İzzet Baysal Üniversitesi 2007
• ISSN: 1303-0493

Bu araştırmanın amacı, gelişimsel geriligi olan bireylere, okuldan işe geçis sürecinde iş ve meslek
becerilerinin kazandırılmasına ilişkin olarak bir ilköğretim ve iş okulunda çalışan öğretmenlerin ve yöneticilerin
görüş ve önerilerini belirlemektir. Ayrıca, elde edilen görüş ve öneriler doğrultusunda, gelişimsel geriliği olan
bireylerin okuldan toplumsal yaşama geçis sürecine ilişkin öneriler geliştirmektir. Araştırma, Eskişehir ilinde bir
ilköğretim ve iş okulunda çalışan, özel eğitim deneyimleri 8-13 yıl arasında değişen üçü yönetici ve altısı
öğretmen olan katılımcılarla gerçekleştirilmiştir. Katılımcılarla yarı-yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Elde
edilen veriler, tümevarım analiz teknigiyle analiz edilmiştir. Veri analizi sonunda, temalar ve alt-temalar haline
dönüştürülen veriler araştırmanın bulgularını oluşturmuştur. Araştırmanın bulguları, katılımcıların çalıştığı
okulda gelişimsel geriliği olan ögrencilerin okuldan toplumsal yaşama ve iş yaşamına geçisi kolaylaştıracak
bireyselleştirilmiş geçiş planlarının hazırlanmadığını göstermektedir. Özellikle, (a) katılımcıların çalıştıgı okulda
işe yerleştirme öncesi ve sonrası sürecin çok iyi işlemediği, (b) okulun bulundugu ilde iş analizlerinin
yapılmadığı, (c) ailelerin çocuklarının ise yerleştirilmesi konusunda okulla işbirligine gitmedikleri ve
sorumlukları paylaşmadıkları, (d) öğrencilerin bir işe ve meslege yerleştirilmesinde okullara, MEB'e ve
işyerlerine ilişkin sorunlar oldugu ve (e) devletin bu konuda görevlerini yerine getirmemesi nedeniyle,
gelişimsel geriligi olan öğrencilere iş ve meslek becerilerinin kazandırılamadığı ve bunun sonucu olarak bir işe
yerleştirilemedikleri ortaya çıkmıştır.
The purpose of the present study was to examine the perspectives of teachers and administrators about
teaching transition skills to individuals with developmental disabilities (DD) who are in transition period to
school to work. Also, regarding the perspectives and suggestions it was aimed to develop some suggestion about
individuals with DD's transition from school to public life. The study was conducted with nine participants who
were working in a vocational school, and had an experience of 8-13 years. Three of the participants were
administrators, and six of them were teachers. Semi-structured interviews were conducted with the participants
by the second author. The data were analyzed via inductive analysis. The themes and sub-themes which came up
from the data formed the results of the study. The results of the study revealed that in the vocational school,
individualized transition plans were not developed for the students with DD. Also (a) in the school which the
participants were working, the pre- and after job placement procedures were not sufficiently working, (b) work
analysis were not conducted in the city where the school was placed, (c) the parents did not cooperate with the
school about placing the students into jobs, (d) there were some problems about the students' placement into
jobs related with the school, Ministry of Education, and the places of work areas, and (e) since the government
did not do it's responsibilities, the students with DD were not being taught vocational skills, and placed into jobs
were the other results of the study.