Fichte felsefesinde insan sorunu The human problem in Fichte's philosophy / Ceyda Özel ; tez danışmanı, Prof.Dr. Nejdet Durak

• Main Authors: Özel, Ceyda, Durak, Nejdet
• Format: Dissertation
• Language: Turkish
• Published: Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 2019

İnsanlık tarihinin en önemli dönemlerinden biri olan Aydınlanma dönemi; akla verdiği önem ve değer ile felsefe dünyasının ufkunun sınırlarını zorlayarak pek çok düşünürün özgün fikirler ortaya koymasını sağlamıştır. Aydınlanma dönemi denilince, akla ilk gelen isimlerden birisi I. Kant'tır. Kant, kendinden önce süregelen rasyonalizm ve emprizm çatışmasına kritisizm görüşü ile kısmen son noktayı koymuştur. Bu dönem içerisinde Kant sonrası felsefe belirginlik kazanmış ve Kant'ın görüşlerini doğrudan benimseyen veya eleştiren bir kesim ortaya çıkmıştır. Fakat tüm bunların dışında Kant'ın görüşlerini iyice anlamak ve eksik kalan tarafları tamamlamak adına "Alman İdealizmi" adında bir felsefe ekolü belirmiştir ki bu ekolün en önemli temsilcileri arasında Fichte başta olmak üzere Schelling ve Hegel gelir. Özellikle bu ekolün öncüsü olan Fichte, Kant'ın pratik akıl ayrımından yola çıkarak tüm felsefî sistemini oluşturmuş ve kendisine has yorumu ile felsefe dünyasındaki değerli isimler arasında yerini almıştır. Bu çalışmada Alman idealist Fichte'nin insan tanımına yer verilerek felsefesinde insanın varlık olarak ne anlam ifade ettiği, önemi ve değeri Fichte bağlamında ele alınarak değerlendirilmesi yapılacaktır.
Anahtar Kelimeler: Fichte, Wissenschaftlehre, Ben, Ahlâk, Özgürlük.
The Enligtenment Age enabled many philosophers to reveal orijinal ideas pushing the limits of the world of philosophy with the importance of the mind. Speaking of the Enlightenment Age of the first names that come to the mind is I. Kant. In fact, Kant put an end to the conflict between rationality and empricisim before himself. Even though some of his successors tried to continue his system, some of them only tried to refute him. But above all, in order to understand Kant's views and complete the missing parts, a philosophical movement named "German Idealism" emerged of which the most important thinkers are firstly Fichte, Schelling and Hegel. As the pioneer of this movement, Fichte created his whole philosophy system by Kant's critique of practical reason and became an important name in the world of philosophy by his particular interpretation. In this study, German idealist Fichte's description of human will be included, the meaning of human relation in his philosophy in terms of importance and value will be discussed and will be assessed in general.
Keywords: Fichte, Wissenschaftlehre, Ego, Morality, Freedom.