Mise en application de l’enseignement a distance sur Moodle : Etude d’un cours de grammaire pour de futurs professeurs de Français

• Main Author: Başkan, Naci Serhat
• Format: Dissertation
• Language: French
• Published: ProQuest Dissertations & Theses 01-01-2023
• Subjects: Education philosophy; Educational philosophy; Educational technology
• ISBN: 9798382230672

Eğitim teknolojilerinin eğitim kurumlarına adapte edilmesi sonucunda zaman içerisinde yeni arayışlar meydana gelmiştir. Bu arayışlar sonucunda hibrit öğrenme, hibrit ve esnek öğrenme gibi kavramlar ortaya çıkarken posta yoluyla yürütülen uzaktan eğitim şekil değiştirerek teknoloji kullanımı ile gerçekleştirilmiştir. Zaman ve mekândan tasarruf, düşük maliyet ve interaktif yapılandırılmış bir öğrenme ortamı sunan uzaktan eğitim her geçen gün daha çok tercih edilmektedir. Uzaktan eğitim ile birlikte yaşam boyu öğrenme felsefesi ağırlık kazanmıştır. Kitlesel Çevrimiçi Açık Ders (MOOC) yoluyla farklı branşlardaki alan uzmanlarının hazırladığı ders içerikleri kolay bir şekilde erişilebilir hale gelmiştir.Normal şartlarda zaman tasarrufu sağlamak ya da coğrafi dezavantajlı bölgelere eğitim götürmek için de tercih edilen uzaktan eğitim COVID-19 salgını ile bir zorunluluğu dönüşmüştür. Eğitim kurumları hızlı bir şekilde dersleri online yapmaya kararı alırken alanyazındaki akademisyenler ise söz konusu eğitim türünün Acil Uzaktan Eğitim olarak adlandırılması gerektiğinin altını çizmektedirler. Bu bağlamda uzmanlar, öğretmenler ve öğrenciler yeni arayışlara girerek farklı uygulamalar yaparak kendilerine en uygun olan yöntemi seçmek için çaba sarf etmişlerdir. Ayrıca, pandemi sonrası devam eden acil uzaktan eğitim ve/veya hibrit eğitimde eğitim kalitesini arttırmaya yönelik farklı uygulamaların denendiği de düşünülmektedir. Söz konusu durumun öğrenim kalitesine ve öğrenci deneyimine de etkileri olduğu düşünülmektedir.Bu çalışma pandeminin ardından hibrit eğitime geçen Marmara Üniversitesi’nde tamamen uzaktan eğitim yoluyla verilen bir derste öğrenci deneyimini gözlemlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmamızın araştırma soruları ise şu şekildedir:• Fransızca Öğretmen adaylarının UZEM ve/veya varsa Moodle, Zoom gibi farklı Öğrenim Yönetim Sistemleri hakkındaki çalışma öncesi deneyimleri nelerdir?• Fransızca öğretmen adaylarının UZEM yoluyla yapılan dilbilgisi dersi hakkındaki çalışma öncesi deneyimleri nelerdir?• Fransızca öğretmen adaylarının UZEM ve Moodle yoluyla yapılan dilbilgisi dersi hakkındaki çalışma sonrası deneyimleri nelerdir?• Fransızca Öğretmen adaylarının çalışma sonrası Moodle yoluyla yapılan dilbilgisi dersinde kullanılan modül ve alıştırma türleri hakkındaki görüşleri nelerdir?• Fransızca öğretmen adaylarının Moodle yoluyla yapılan dilbilgisi dersinin öğrenci-öğretmen ilişkisine, öğrenme devamlılığı ve derse katılıma, siberburadanlığa olan etkisi hakkındaki çalışma sonrası görüşleri nelerdir?Çalışmamızda uygulama öncesi dersi alan öğrencilerin acil uzaktan eğitim ile ilgili deneyimlerini ve dersi uzaktan eğitim yoluyla alan aynı öğrencilerin uygulama sonrası söz konusu eğitim ile ilgili deneyim ve görüşlerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Çalışma için Atatürk Eğitim Fakültesi Fransız Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı’ndaki “Structure de la langue française II” adlı dilbilgisi dersi seçilmiştir. İlgili ders ilk 6 hafta boyunca UZEM kullanılarak acil uzaktan eğitim olarak verilmiştir. Bu aşamada araştırmacı sadece dersi gözlemlemiştir. Ders içeriğine ya da kullanılan platforma bir müdahalesi olmamıştır. İkinci 6 haftalık periyoda geçildiğinde ise ilgili ders farklı uzaktan eğitim modelleri göz önünde bulundurularak uyarlanmış ve 5 hafta boyunca tamamen uzaktan eğitim yoluyla Moodle, eklentileri ve interaktif içerikleri kullanılarak verilmiştir.Derse kayıt yaptıran ve 2. sınıfta öğrenim gören 32 öğretmen adayı çalışmanın evren ve örneklemini oluşturmaktadır. Çalışmanın deseni durum çalışması olup nitel veriler katılımcılardan uygulama öncesi anket, uygulama sonrası anket ve uygulama sonrası yarı yapılandırılmış görüşme yoluyla toplanmıştır. Bunun yanı sıra haftalık olarak katılımcılardan mini anket aracılığıyla veriler toplanmıştır. Toplanan veriler ışığında bir sonraki haftanın içeriklerinde bazı düzenlemeler yapılmıştır. Çalışmanın sınırlılıklarını ise yukarıda bahsi geçen evren örneklem oluşturmaktadır. Ayrıca kullanılan öğrenim yönetim sistemi bakımından ise UZEM ve Moodle; videokonferans uygulamaları bağlamında ise Perculus ve Big Blue Button; modül bağlamında ise H5P, SCORM, Quizizz ve Moodle eklentileri çalışmanın bir diğer sınırlılığını oluşturmaktadır.Anketlerden toplanan veriler kısmen Google Lens, çoğunlukla da elle yazılarak deşifre işlemi uygulanmıştır. Uygulama sonrası yarı yapılandırılmış mülakat yoluyla toplanan veriler ise Voiser kullanılarak transkripsiyon yapılmıştır. Elde edilen veriler MAXQDA 2022 ve MAXQDA 2024 nitel veri analiz programı kullanılarak analiz edilmiştir. Nitel kodlama aşamasında ise Saldana’nın yöntemine başvurulmuştur. Kodlamalar genel hatları itibariyle kod, kategori ve tema sıralaması göz önünde bulundurularak yapılmıştır.Çalışmanın sonuçları doğrultusunda acil uzaktan eğitim ile UZEM üzerinden verilen derste altyapı sorunları, platforma dair sorunlar, interaktif içerik problemleri gibi sorunlar ortaya çıkmıştır. Bu bölüm 4 ana temadan meydana gelmektedir. Söz konusu temalardan ilki acil uzaktan eğitimin yapısından kaynaklı sorunlardır. Bu bağlamda öğrencilerin en büyük sorunlarından birinin internet bağlantılarının kopması ya da kalitesinin düşük olması ve cihaz eksikliği olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca internet ve elektrik kesintileri de öğrencilerin dersleri kaçırmalarına neden olan bir diğer sebep olarak karşımıza çıkmaktadır. Bununla birlikte, ses ve görüntü kalitesi de yer yer sıkıntı yaratan bir etmen olarak acil uzaktan eğitimdeki sorunlar kısmında yer almaktadır. Tabii bu altyapı sorunları beraberinde diğer problemleri de getirmektedir. Acil uzaktan eğitimde öğrencilerin sınıf arkadaşları ve dersin öğretim elemanı ile etkileşimlerini azalmaktadır. Yani öğrenciler iletişimsizlik sorununu yaşamaktadır ve bu da öğrencileri daha pasif hale getirmektedir. Acil uzaktan eğitimde disiplin eksikliği ve dikkat dağınıklığı da sorun yaratan ve öğrenen deneyimini etkileyen bir diğer faktör olarak karşımıza çıkmaktadır. Öğrenciler normal eğitimde olduğu gibi öğretmenle yüz yüze iletişim kuramamaları ve sınıf arkadaşlarıyla etkileşimin azalması ya da hiç olmaması acil uzaktan eğitimde motivasyonu düşürmekte ve öğrencilerin dilbilgisi dersine olan ilgilerini azaltmaktadır. Hatta buna bağlı olarak öğrencilerin bir kısmının dersi bıraktıkları da ortaya çıkmaktadır. Acil uzaktan eğitim, normal eğitime kıyasla daha az verimli olsa da teknolojinin gelişmesi ve ders içeriklerinin uzaktan eğitime adapte edilmesiyle bu durumun düzeltilebileceği çalışmaya katılanlar tarafından dile getirilmektedir.Katılımcılar dilbilgisi dersinin acil uzaktan eğitim yoluyla yapılmasının ders bağlamında yarattığı sorunların da altını çizmişlerdir. Öğrencilerin çoğu, dilbilgisi dersinin yüz yüze işlenmesinin daha verimli olduğunu düşünmektedir. Acil uzaktan eğitim ile bu dersi alan öğrenciler uzaktan eğitime dair fikirleri ve tecrübeleri olumsuz yönde gelişmiştir ve online derslerin öğrenme açısından sıkıntı yarattığı, konuların eksik kaldığı ve öğrencilerin derslere katılımının azaldığı belirtilmektedir. Buna ek olarak dilbilgisi dersi özelinde ise telaffuz önemli olduğu için mikrofon açma ve kapama imkânı tanınması gerektiğine dair birtakım görüşler belirtilmiştir. Zira UZEM’de mikrofon ve kamera açabilmek için dersin öğretim elemanına platform üzerinden istekte bulunmak gerekmektedir ve öğretim elemanının onayıyla ancak bu izinler verilebilmektedir.Acil uzaktan eğitime dair yapılan değerlendirmelerde, pandemi döneminde evden acil uzaktan eğitim yoluyla ders yapmanın insan sağlığı açısından olumlu bir yönü olduğuna dair görüşler de belirtilmiştir. Çalışmanın uygulama kısmına dair bulgularda ise acil uzaktan eğitimin aksine çıkan sonuçlar Moodle lehine olmuştur. Uygulamanın bu kısmı uzaktan eğitim olarak adlandırılmıştır. Dilbilgisi dersi Moodle üzerinden verilmiş olup canlı ders eklentisi olarak Big Blue Button kullanılmıştır. Ders içi etkinliklerde ise Moodle’ın kendi interaktif egzersiz modülü, H5P eklentisi, Quizizz eklentisi ve SCORM paketlerinden faydalanılmıştır. Katılımcıların Moodle kullanılarak uzaktan eğitim yoluyla yapılan dilbilgisi dersine dair olumlu buldukları ilk nokta altyapı sorunlarının ortadan kalkmış olmasıdır. Başka bir deyişle, UZEM’in aksine internet bağlantı problemi ve kesintisi ya da platform kaynaklı problemler neredeyse hiç yaşanmamıştır. Katılımcılar Moodle’ın stabil bir öğrenme ortamı ve öğrenme devamlılığı sunduğunun altını çizmektedir. Söz konusu platform üzerinden yapılan dilbilgisi dersi katılımcılar tarafından faydalı ve verimli bulunmuştur. Çünkü öğrenciler dersin içeriğindeki çeşitli etkinlikler ve etkinliklerin interaktif yapısı sayesinde dersin daha ilgi çekici olduğunun altını çizmektedir. Ek olarak senkron dersin ardından asenkron ders kaydının yer alması, zamandan ve mekândan bağımsız olarak içeriklere erişebilmesi, ödevlerin ve aktivitelerin varlığı dersin hem verimli geçmesine hem de öğrenme kolaylığı sağladığı için dile getirilmiştir. Alıştırmaların çeşitli ve çok olması sayesinde daha eğlenceli bir öğrenen deneyimi yaşandığı da yine katılımcılar tarafından belirtilmiştir. Ayrıca Moodle ile UZEM’i de kıyaslayan katılımcılar Moodle’ın daha interaktif ve yapılandırılmış bir uzaktan eğitim ortamı sunduğunun altını çizmiştir. Buna bağlı olarak Moodle yoluyla gerçekleştirilen uzaktan eğitimde öğrenciler derse daha fazla katılım sağlamışlardır. Söz konusu platform ve Big Blue Button video eklentisi sayesinde dersin öğretim elemanına daha kolay ulaşabilmişlerdir. Söz konusu eklenti ile katılımcılar diledikleri zaman mikrofonu ve kamerayı açarak derse katılabilmişlerdir.Ders içeriği için kullanılan ve en çok beğenilen modüller ise H5P, SCORM paketleri, Moodle’ın bünyesindeki egzersiz içerikleri ve Quizizz olmuştur. Alıştırma türleri bağlamında ise etkileşimli video quiz, videodaki ve şarkıdaki boşlukları doldurma vb. gibi egzersizler ilk sırada yer almaktadır. İçe dönük öğrenciler için kendilerini daha rahat ifade etme imkânı tanıyan uzaktan eğitim platformları bizim çal