Haset duygusu üzerine sosyal psikolojik bir değerlendirme

• Published in: Nesne-psikoloji Dergisi Vol. 8; no. 17; pp. 284 - 296
• Main Author: Kaynak,Bağdat Deniz
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Sanat ve Dil Araştırmaları Enstitüsü 2020
• Subjects: Felsefe & Psikoloji & Sosyoloji; Konya; Türkiye; sosyal karşılaştırma; kıskançlık; gıpta; social comparison; benign envy; sosyal medya; jealousy; Haset; Envy; social media
• ISSN: 2147-6489
• DOI: 10.7816/nesne-08-17-09

Haset duygusu bireylerin yaşamlarını hem kişisel hem de ilişkisel düzeyde ciddi bir biçimde etkilemektedir. Buna karşın, haset duygusunun Türkiye alanyazınında yeterli ilgiyi görmediği anlaşılmaktadır. Bu derleme çalışmasında, haset konusunda yürütülen çalışmaların sosyal psikolojik bir perspektiften ele alınması ve Türkiye alanyazınına bu konuda katkı sağlanması amaçlanmıştır. Makalenin ilk bölümünde, haset duygusunun tanımı ampirik çalışmalar temelinde yapılmış ve haset duygusunun kıskançlık ve gıpta duyguları ile farkı tartışılmıştır. Makalenin ikinci bölümünde, haset duygusunun gündelik yaşama etkileri yine yürütülen ampirik çalışmalar temelinde incelenmiştir. Buna göre, haset duygusu, sosyal medya kullanımı ve psikolojik iyi oluş hali arasındaki ilişkide aracılık işlevi görmektedir. Ayrıca, iş ve örgüt bağlamlarında deneyimlenen haset duygusu yapıcı örgüt davranışlarını azaltırken, yıkıcı örgüt davranışlarını arttırmaktadır. Örgüt bağlamının özellikleri, çalışan özellikleri ve liderin özellikleri iş yerinde deneyimlenen haset düzeyini etkilemektedir. Son olarak, başarılı bireyler haset duygusunun hedefinde olmaktan ötürü rahatsızlık ve korku hissetmektedir. Bireylerin bu durumlarda verdikleri tepkiler kişisel, ilişkisel ve kültürel değişkenlere göre farklılık göstermektedir. Bu alanda yürütülen araştırmaların da gösterdiği gibi, haset duygusu insan yaşamını geniş bir alanda etkilemektedir. Bu konuyla ilgili Türkiye’de daha fazla çalışma yürütülmesi bu duygunun daha iyi anlaşılmasına katkı sunacaktır.