"Uygurca Birgerü Üzerine"

• Published in: Türkbilig Vol. 2012; no. 24; pp. 93 - 100
• Main Author: UÇAR, Erdem
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Türkbilig / Türkoloji Araştırmaları Dergisi 01-03-2012; Hacettepe Üniversitesi
• Subjects: Edebiyat; Türk Dili; Uighur, birgerü, +gAr, –U, petrified converb; Uygurca, birgerü, +gAr, –U, kalıplaşmış zarf fiil; Ankara; Türkiye; Uygurca; Uighur; birgerü; U; gAr; kalıplaşmış zarf fiil; petrified converb
• ISSN: 1302-6011

Erken dönem Uygurca edisyonlarının Türk filolojisi açısından dönemi içerisinde ileri düzeyde olduğu söylenebilir. Bununla beraber kimi noktalardaki olumsuzlukların küçük anlamlandırma hatalarına da sebep olduğu bilinen bir gerçektir. Makalenin konusu olan birgerü'yü Uygurcada ilk tespit eden, doğru bir şekilde okuyan, ama yanlış anlamlandıran Friedrich Wilhelm Karl Müller'in bu yanlış anlamlandırması Eski Türkçenin temel eserlerinde bir referans olmuş, kelimenin yapısı ve anlamı hakkında fikir ileri sürenler Müller'in etkisinden kurtulamamıştır. Makalede, birgerü'nün yapısı ve anlamı hakkında Uygurcadan getirilecek örneklerle ayrıntılı bir inceleme ortaya konmaya çalışılacaktır.
Texts in Uighur in early times, considering Turkish philology of that time, were quite advanced and well-written, but some ambiguous points cause small failures in their interpretation. The expression 'birgerü', the subject of this paper, was first ascertained by Friedrich Wilhelm Karl Müller. Reading this expression correctly, he incorrectly interpreted it. His study became a reference for the basic works of Old Turkish and those who put forth their opinions about the meaning and the structure of this expression could not rid of Müller's influence. This paper presents a detailed study on the meaning and the structure of 'birgerü' with the examples in Uighur.