Elucidating human–nature connectedness in three EU countries: A pro‐environmental behaviour perspective

Strengthening positive human–nature relationships is seen as a way to more pro‐environmental behaviour and leads to a greater environmental sustainability. Therefore, understanding human–nature relationships has attracted increasing attention among researchers. Nature connectedness is a concept deve...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Published in:People and nature (Hoboken, N.J.) Vol. 5; no. 5; pp. 1577 - 1591
Main Authors: Mikusiński, Grzegorz, Elbakidze, Marine, Orlikowska, Ewa H., Skaltsa, Ioanna G., Żmihorski, Michał, Iwińska, Katarzyna
Format: Journal Article
Language:English
Published: London John Wiley & Sons, Inc 01-10-2023
Wiley
Subjects:
Online Access:Get full text
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:Strengthening positive human–nature relationships is seen as a way to more pro‐environmental behaviour and leads to a greater environmental sustainability. Therefore, understanding human–nature relationships has attracted increasing attention among researchers. Nature connectedness is a concept developed to measure such relationships. Since nature connectedness is complex and context dependent phenomenon, more research comparing sociocultural and environmental factors within societies in different countries is needed to understand its determinants. In this study, we explored how sociodemographic and socioeconomic characteristics and value orientation of respondents and environmental variables affected nature connectedness across different contexts in the European Union. We used 11 sociodemographic, socioeconomic and personal value factors from the computer‐assisted web interview (CAWI) and six environmental variables characterizing the local environments of 1054 respondents as independent variables to explain the nature connectedness of the respondents in Greece, Poland and Sweden. The individual level of nature connectedness (response variable) was expressed by an additive index (NC‐index) based on a 5‐item scale originating from CAWI. The general additive model was applied to link NC‐index to sociodemographic, value orientation and selected environmental variables. We found that the sociodemographic characteristics of the respondents and their value orientation were substantially more important in explaining the individual level of nature connectedness than environmental variables. The NC‐index was positively correlated with the frequency of visits to the natural environment and biospheric values of the respondents, and was higher for women and the most prosperous respondents. Moreover, we observed several country‐wise differences in associations between explanatory variables and NC‐index. For example, altruistic orientation was positively related to the level of nature connectedness only in Greece, but not in two other countries, and residence during childhood was important to nature connectedness only in Sweden. Our findings that some sociodemographic, socioeconomic and value orientation variables affect the level of individual nature connectedness across studied countries are encouraging. They indicate that some universally applied educational actions may elevate the level of nature connectedness. We argue that exploration of nature connectedness from a cross‐country perspective may provide significant insights into the environmental debate in national and international contexts. Read the free Plain Language Summary for this article on the Journal blog. Η ενδυνάμωση της θετικής σχέσης του ανθρώπου με τη φύση προάγει την φιλοπεριβαλλοντική συμπεριφορά και συμβάλλει στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα Ως εκ τούτου, η κατανόηση της σχέσης του ανθρώπου με τη φύση έχει προσελκύσει αυξανόμενο ερευνητικό ενδιαφέρον. Για τη μέτρηση της σχέσης αυτής αναπτύχθηκε η έννοια «σύνδεση του ανθρώπου με τη φύση». Δεδομένου ότι πρόκειται για μία πολυπαραγοντική έννοια η οποία εξαρτάται από το εκάστοτε καθοριζόμενο πλαίσιο αναφοράς, ο εντοπισμός των παραγόντων που την καθορίζουν προϋποθέτει την περαιτέρω διερεύνηση μέσω σύγκρισης των κοινωνικοπολιτισμικών και περιβαλλοντικών παραγόντων διαφορετικών χωρών. Στην παρούσα μελέτη εξετάζεται η επίδραση των κοινωνικο‐δημογραφικών χαρακτηριστικών, του προσανατολισμού των αξιών καθώς και περιβαλλοντικών μεταβλητών στη σύνδεση του ανθρώπου με τη φύση σε 3 διαφορετικές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Συγκεκριμένα χρησιμοποιήθηκαν 11 παράγοντες κοινωνικο‐δημογραφικοί και προσωπικών αξιών, προερχόμενοι από έρευνα μέσω διαδικτύου (CAWI—Computer Assisted Web Interviews) και 6 περιβαλλοντικές μεταβλητές που χαρακτηρίζουν τα τοπικά περιβάλλοντα ως επεξηγηματικές μεταβλητές της σύνδεσης με την φύση των 1054 ερωτηθέντων σε Ελλάδα, Πολωνία και Σουηδία. Το ατομικό επίπεδο σύνδεσης με τη φύση (μεταβλητή απόκρισης) εκφράστηκε με έναν επιπρόσθετο δείκτη (NC‐index) βασιζόμενο σε κλίμακα 5 στοιχείων προερχόμενη από το CAWI. Για τη σύνδεση του NC‐index με τον προσανατολισμό αξιών, τις κοινωνικο‐δημογραφικές και τις περιβαλλοντικές μεταβλητές εφαρμόστηκε το γενικό προσθετικό μοντέλο. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, τα κοινωνικο‐δημογραφικά χαρακτηριστικά και ο προσανατολισμός των αξιών των ερωτηθέντων ήταν ουσιαστικά πιο σημαντικά, από ότι οι περιβαλλοντικές μεταβλητές, όσον αφορά στο ατομικό επίπεδο σύνδεσης των ερωτηθέντων με τη φύση. Ο NC‐index συσχετίστηκε θετικά με τη συχνότητα επισκέψεων στο φυσικό περιβάλλον και τις βιοσφαιρικές αξίες των ερωτηθέντων και ήταν υψηλότερος για τις γυναίκες και τους πιο ευημερούντες ερωτηθέντες. Επιπλέον, παρατηρήθηκαν αρκετές διαφορές ανά χώρα στις συσχετίσεις μεταξύ των επεξηγηματικών μεταβλητών και του NC‐index. Για παράδειγμα, ο αλτρουιστικός προσανατολισμός συσχετίστηκε θετικά με το επίπεδο σύνδεσης με τη φύση μόνο στην Ελλάδα, ενώ η διαμονή κατά την παιδική ηλικία ήταν σημαντική για τη σύνδεση με τη φύση μόνο στη Σουηδία. Τα ευρήματα ότι ορισμένες κοινωνικο‐δημογραφικές μεταβλητές και μεταβλητές προσανατολισμού αξιών επηρεάζουν το επίπεδο της σύνδεσης του ανθρώπου με τη φύση στις υπό μελέτη χώρες, είναι ενθαρρυντικά. Υποδεικνύουν ότι η διεθνής εφαρμογή ορισμένων εκπαιδευτικών δράσεων μπορεί να αυξήσει το επίπεδο της σύνδεσης του ανθρώπου με τη φύση. Υποστηρίζεται ότι, η διερεύνηση της σύνδεσης του ανθρώπου με τη φύση σε διάφορες χώρες μπορεί να παρέχει σημαντικές γνώσεις για τον περιβαλλοντικό διάλογο σε εθνικό και διεθνές πλαίσιο. Wzmacnianie pozytywnych relacji człowiek‐przyroda jest sposobem na bardziej prośrodowiskowe zachowania i prowadzi do większego zrównoważenia środowiskowego. Dlatego też coraz więcej badaczy interesuje się zrozumieniem relacji człowiek‐przyroda. Więź z naturą (nature connectedness) to koncepcja opracowana w celu pomiaru takich relacji. Ponieważ poziom więzi z naturą jest złożony i zależny od kontekstu, potrzeba więcej badań porównujących czynniki społeczno‐kulturowe i środowiskowe w różnych krajach, aby lepiej zrozumieć czynniki jakie wpływają na połączenie z naturą. W sondażu internetowym wspomaganym komputerowo (CAWI) zbadaliśmy, w jaki sposób cechy społeczno‐demograficzne i orientacja na wartości respondentów oraz zmienne środowiskowe wpłynęły na więzi z naturą w różnych krajach Unii Europejskiej. Wykorzystaliśmy 11 czynników demograficznych i osobistych wartości oraz 6 zmiennych środowiskowych charakteryzujących lokalne środowiska jako zmienne niezależne, aby wyjaśnić związek z naturą respondentów w Grecji, Polsce i Szwecji (N = 1054). Indywidualny poziom więzi z naturą został wyrażony za pomocą wskaźnika addytywnego (NC‐index) opartego na 5‐punktowej skali pochodzącej z CAWI. Ogólny model addytywny został zastosowany w celu powiązania indeksu NC ze zmiennymi społeczno‐demograficznymi, orientacją na wartości i wybranymi zmiennymi środowiskowymi. Z analiz wynika, że cechy społeczno‐demograficzne respondentów i ich orientacja na wartości były znacznie ważniejsze w wyjaśnianiu indywidualnego poziomu więzi z naturą niż zmienne środowiskowe. Indeks NC był dodatnio skorelowany z częstotliwością wizyt w środowisku naturalnym i wartościami biosferycznymi respondentów, a także był wyższy dla kobiet i zamożnych respondentów. Ponadto zaobserwowaliśmy kilka różnic w zależności od kraju w powiązaniach między zmiennymi objaśniającymi a wskaźnikiem NC. Na przykład altruistyczna orientacja była pozytywnie związana z poziomem więzi z naturą tylko w Grecji, ale nie w dwóch innych krajach, a miejsce zamieszkania w dzieciństwie było ważne dla więzi z naturą tylko w Szwecji. Nasze ustalenia, że niektóre zmienne społeczno‐demograficzne i orientacja na wartości wpływają na poziom indywidualnej więzi z naturą w badanych krajach, są zachęcające do dalszej eksploracji. Wskazują one, że niektóre powszechnie stosowane działania edukacyjne mogą podnieść poziom więzi z naturą. Twierdzimy, że badanie więzi z naturą z perspektywy różnych krajów może dostarczyć istotnych informacji na temat debaty środowiskowej w kontekście krajowym i międzynarodowym. Read the free Plain Language Summary for this article on the Journal blog.
ISSN:2575-8314
2575-8314
DOI:10.1002/pan3.10523