Mentha x piperita L. ve Mentha spicata L. türlerinde yapraktan uygulanan farklı organik gübrelerin tarımsal ve kalite özelliklerine etkisi

• Published in: ANADOLU JOURNAL OF AGRICULTURAL SCIENCES Vol. 35; no. 3; p. 361
• Main Authors: CAN, Mustafa, KATAR, Duran
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Samsun Ondokuz Mayis University (OMU), Ziraat Fakultesi Kurupelit 01-10-2020
• Subjects: Carvone; Chemical composition; Essential oils; Fertilizer application; Fertilizers; Leaves; Limonene; Mentha piperita; Mentha spicata; Menthol; Oils & fats; Organic fertilizers; Plants (botany); Statistical analysis
• ISSN: 1308-8750; 1308-8769
• DOI: 10.7161/omuanajas.747347

Bu araştırma, Mentha x piperita ve Mentha spicata türlerinde yapraktan uygulanan farklı organik gübrelerin tarımsal ve kalite özelliklerine etkisinin belirlenmesi için Uşak ekolojik koşullarında 2017-2019 yıllarında yürütülmüştür. Çalışmada Lifebac-Np (3.00 L da-1), Bactoguard (3.00 L da-1) ve Humıca Power (0.25 L da-1) isimli 3 farklı organik gübre kullanılmıştır. Çalışmada 2018 ve 2019 yılları vejetasyon dönemindeki biçimler birleştirilerek ortalama bitki boyu ve uçucu yağ oranı, toplam taze herba, kuru herba, kuru yaprak ve uçucu yağ verimleri ile uçucu yağın bileşimi incelenmiştir. Çalışmanın iki yıl ortalamasına göre Mentha x piperita ve Mentha spicata’da toplam kuru yaprak verimi sırasıyla 230.01-361.35 kg da-1 ve 266.56-333.86 kg da-1 arasında, toplam uçucu yağ verimi ise sırasıyla 5.18-8.28 L da-1 ve 4.77-6.45 L da-1 arasında değişmiştir. Uçucu yağ oranları Mentha x piperita’da % 2.19-2.24 ve Mentha spicata’da ise % 1.79-1.94 arasında belirlenmiştir. Her iki nane türünde en yüksek kuru yaprak ve uçucu yağ verimleri Lifebac-Np uygulamasından alınmıştır. Fakat Mentha spicata’da uygulanan organik gübreler arasında önemli derecede fark bulunmamıştır. Uçucu yağın ana bileşenleri Mentha x piperita’da menthol ve menthon, Mentha spicata’da ise carvone ve limonene olarak tespit edilmiştir. En yüksek menthol oranı (% 44.86) ile en yüksek carvone oranı (% 58.69) Humıca Power uygulamasından elde edilmiştir. Sonuç olarak, çalışmada kullanılan organik gübre uygulamaları dikkate alındığında Mentha x piperita’da Lifebac-Np uygulamasından daha iyi sonuçlar alındığı, Mentha spicata’da ise organik gübre uygulamalarının istatistiksel olarak farklılığa neden olmadığı belirlenmiştir.