Euskararen laguntzaile ahantziaz: iron aditzaren historia

• Published in: Fontes linguae vasconum no. 116; pp. 131 - 169
• Main Author: Padilla Moyano, Manuel
• Format: Journal Article
• Language: English
• Published: Gobierno de Navarra 22-10-2019
• Subjects: aditz laguntzaileak; aditz morfologia; aditzaren diakronia; Ekialdeko euskara
• ISSN: 0046-435X; 2530-5832
• DOI: 10.35462/flv116.5

Orain arteko ikerketa saioek albo batera utzi dute euskal aditz laguntzaileen sistemaren kide bat: *iron aditza. Geografikoki gero eta ekialderago plegatua, eta funtzionalki aditz iragankorren modu markatuei mugatua, *iron laguntzailea *ezan aditzarekin lehian ageri da historikoki. Lan honetan, batetik, *iron aditzaren inguruan plazaratu den informazio guztia bildu dugu, eta bestetik, ikerketa morfologikoa eta sintaktikoa gauzatu, ehun testutik gora biltzen duen corpus batetik abiaturik. Ikuspegi diakronikotik, *iron-en bilakaera errezesiboa ez da balizko defektibotasun morfologiko batez azaldu behar, objektu pluralarekiko formak zein joskera hirupertsonala ongi lekukotuak baitira aldi historikoan. Gure ustez, aditz honen gibelatzea gehiago esplika liteke laguntzaileen sisteman izan duen posizio ahulagatik.